Donald Trump’ın tarifelere dair mesajları ve diğer ülkelerden gelen misilleme açıklamaları, ticaret savaşlarının tırmanabileceğine yönelik endişeleri artırıyor. ABD’de ise enflasyonist baskıların olabileceği yönündeki tahminler, piyasa fiyatlamalarında zorluklar yaratıyor.
Trump, dün Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, Meksika ve Kanada’dan ABD’ye uyuşturucu akışının sürdüğünü ifade ederek, bu ülkelere uygulanacak tarifelerin 4 Mart’ta yürürlüğe gireceğini açıkladı.
Ayrıca, Trump, Çin’e ek bir tarife geleceğini de belirterek, “Çin’e de o tarihte yüzde 10’luk ek bir tarife uygulanacak. Karşılıklı tarifeler için güncel tarih 2 Nisan olarak geçerliliğini koruyor.” ifadesini kullandı.
Analistler, Trump’ın korumacı ticari yaklaşımının, ülkedeki mevcut enflasyonla mücadele sürecine olası etkilerini yakından izliyor. Bu durum, diğer ülkelerin misilleme açıklamalarının yatırımcıların odağında yoğunlaşmasına neden oluyor.
Dün Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ABD’nin 4 Mart’ta hayata geçireceği tarifelere karşı “son derece güçlü” bir yanıt vereceklerini duyurdu.
ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin sözlü yönlendirmeleri devam ederken, Cleveland Fed Başkanı Beth Hammack, enflasyonun orta vadede yüzde 2’ye inmesi için bazı olumlu işaretler olsa da, bunun kesinliğinin uzak olduğunu belirtti. Hammack, “Enflasyon görünümünde yukarı yönlü riskler mevcut.” dedi.
Kansas City Fed Başkanı Jeff Schmid, enflasyon beklentilerine ilişkin anketlerin hata payı içerdiğini ancak enflasyonun son 40 yılın zirvelerine çıktığı dönemde Fed’in dikkatli olması gerektiğini vurguladı. Schmid, artan belirsizliğin ekonomik büyüme üzerinde baskı yaratabileceğine yönelik uyarılarda bulundu.
Philadelphia Fed Başkanı Patrick Harker, politika faizinin, ekonomiyi olumsuz etkilemeden, uzun vadede enflasyon üzerinde aşağı yönlü baskı yaratmaya devam etmesi gerektiğini söyledi.
Dün ABD’de yayınlanan verilere göre, ABD ekonomisi 2024’ün dördüncü çeyreğinde yüzde 2,3 oranında büyüme gösterdi. Çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksindeki artış da aynı dönemde yüzde 2,5’ten yüzde 2,7’ye revize edildi.
Analistler, kişisel tüketim harcamalarındaki yukarı yönlü revizyonun, enflasyon konusunda endişeleri artırdığını ifade ediyor. Bu gelişmeler ışığında, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi düşüş göstererek yüzde 4,23 seviyesine gerilerken, dolar endeksi ise yüzde 0,1 artışla 107,4 seviyesinde dengelendi.
Altın fiyatları, dün yüzde 1,5 değer kaybederek 2.874 dolardan kapanırken, şu anda yüzde 0,5 düşüşle 2.860 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı da önceki kapanışın yüzde 0,2 altında, 73,1 dolardan satılmakta.
New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 1,59, Nasdaq yüzde 2,78 ve Dow Jones endeksi de yüzde 0,45 düştü. ABD’deki endeks vadeli kontratlar yeni güne olumsuz bir seyirle başladı.
Avrupa
Avrupa borsalarında dün negatif bir seyir hâkimken, bugün Almanya’da açıklanacak tüketici enflasyonu yatırımcıların dikkatini çekiyor.
Almanya, Avrupa Birliği’nin en büyük ekonomisi konumunda bulunuyor ve zayıflayan imalat sanayi aktivitelerinin ABD’nin uygulamaya koyacağı tarife adımlarından nasıl etkileneceği konusundaki belirsizlikler önemli risk faktörleri arasında yer alıyor.
Analistler, resesyon endişelerinin gölgesinde bulunan Avrupa ekonomisinin tarifelerin olası etkileri nedeniyle kar ve pazar payı kaybı yaşamaktan endişe duyduğunu belirtti.
AB Komisyonu Sözcüsü Olof Gill, dünkü basın toplantısında, AB’nin ABD’nin uygulamaya koyacağı ilave gümrük tarifelerine hızlı ve kararlı bir biçimde karşılık vereceklerini ifade etti.
Gill, AB’nin serbest ve adil ticareti desteklediğini, ancak haksız engellere karşı kesinlikle tepki vereceğini vurguladı. Ayrıca, “Biz işbirliği ve diyaloğa açığız, ancak bunun kurallara uyulması şartına bağlı.” dedi.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, “Bu duruma karşı orantılı önlemler alacağız. Etkilenen tüm sektörlere özel yardımlar sağlayacağız.” şeklinde açıklamalarda bulundu. Sanchez, Avrupa’nın ekonomik egemenliğini tehdit eden haksız tarifelere karşı çıkarlarını savunacaklarını belirtti.
Ayrıca, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) Aralık 2024 para politikası toplantı tutanakları, Banka Yönetim Konseyi üyelerinin enflasyonla ilgili endişelerini koruduğunu göstermekte. Bu durum, daha fazla politika gevşemesi konusunda temkinli olunmasını gerektirmekte.
ECB tutanaklarında, ekonomik görünümün yüksek belirsizlikle şekillendiği ve jeopolitik gerginlikler ile ABD’nin tarifeleri gibi unsurların etkili olduğu vurgulandı. Analistler, Almanya’da bugün açıklanacak enflasyon verilerinin bölgedeki ekonomik gidişat hakkında daha fazla bilgi sağlayacağını belirtiyor.
Dün Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 1,07, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,51 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,53 değer kaybederken, İngiltere’de FTSE 100 yüzde 0,28 yükseldi. Avrupa vadeli endeks kontratları da yeni güne olumsuz bir seyirle başladı.
Asya
Asya piyasalarında Trump’ın tarife söylemleri sonrası olumsuz bir yönelim dikkat çekiyor.
Trump’ın Çin’e karşı ek %10 gümrük vergisi getirileceğini duymasıyla birlikte, bölgedeki endekslerde satış baskıları oluştu. Analistler, Çin’in Trump’ın açıklamalarına nasıl bir yanıt vereceğini takip ettiklerini vurguladı ve ticaret savaşlarının bölgenin öncelikli meselesi olduğunu belirtti.
Japonya’da açıklanan verilere göre, Şubat ayına ilişkin Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık bazda %2,9 artış gösterdi, bu da beklentilerin altında kaldı. Ülkede Ocak ayına dair sanayi üretimi de aylık %1,1 azalışla tahminlere paralel gerçekleşirken, yıllık bazda %2,6 artış beklentileri karşılayamadı.
Tokyo TÜFE’nin, Japonya’nın en büyük şehri üzerindeki etkisi nedeniyle önemli bir gösterge olduğunu ifade eden analistler, bu verinin ülkenin mevcut makroekonomik durumu hakkında öncü bilgi sunduğunu aktardı.
Bu süreçte, Japonya’da Nikkei 225 endeksi %3, Güney Kore’de Kospi %3, Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,9 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi %2,4 değer kaybetti.
Yurt içi piyasalar
Yurt içinde, Borsa İstanbul’da dün alış ağırlıklı bir seyir izlendi. BIST 100 endeksi, günü %1,75 kazançla 9.741,07 puandan kapattı. Bugün açıklanacak büyüme verileri yatırımcıların dikkatini çekecek.
Ayrıca, analistler, VİOP’ta vade sonunun olması sebebiyle pozisyon kapatma ve taşıma işlemlerinin piyasalarda dalgalanmalara neden olabileceğini belirtti.
Dolar/TL, dün %0,1 düşerek 36,4288’den kapanırken, bugünkü bankalararası piyasa açılışında önceki kapanışın %0,3 üzerinde 36,5210 seviyesinden işlem görüyor.
Bugün yurt içinde işsizlik oranı ve büyüme verileri, yurt dışında ise Almanya’da enflasyonla birlikte ABD’den kişisel tüketim harcamaları ve toptan eşya stokları gibi önemli veriler dikkatle izlenecek. Teknik açıdan BIST 100 endeksinin 9.800 ve 9.900 puanın direnç, 9.500 ve 9.400 seviyelerinin ise destek konumunda olduğu ifade edildi.
