Amerikan düşünce kuruluşu Atlantic Council’da Khaerani Epstein tarafından kaleme alınan bir analizde, Türkiye’nin Endonezya ve ASEAN ülkelerine yönelme eğilimlerinin arttığına dikkat çekildi.
KARŞILIKLI ZİYARETLER İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRİYOR
Analizde, Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasındaki son görüşmelere vurgu yapıldı. Şubat ayında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Endonezya’ya gerçekleştirdiği ziyaret ve Subianto’nun 9 Nisan tarihinde Türkiye’ye yaptığı ziyaret, iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlülüğünü ve büyüyen doğasını ortaya koyan önemli gelişmeler olarak değerlendirildi.
Analizde, Türkiye’nin Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği’ne (ASEAN) yaklaşımının da dikkate değer olduğu belirtiliyor. Ankara’nın Asya ülkeleriyle ekonomik etkileşimini önceliklendirdiği ifade edildi.
SAVUNMADA ANLAŞMALAR
Prabowo’nun Türkiye ziyaretinin ardından analizde, iki liderin Türkiye- Endonezya işbirliğini savunma sektörünü de kapsayacak şekilde genişletme olasılıklarını görüştükleri kaydedildi.
Türkiye ile Endonezya arasındaki savunma alanındaki işbirlikleri de analizde yer aldı. 2010 yılında iki ülkenin imzalamış olduğu anlaşmaya atıfta bulunularak, Endonezya devlet şirketi PT Pindad ile Türk zırhlı araç üreticisi FNSS’nin ortak projeleri üzerinden birlikte geliştirdikleri Kaplan MT tankı hatırlatıldı.
İki ülkenin terörle mücadeledeki işbirliklerine de değinilerek, Endonezya’nın 2023’te Türkiye’den 300 milyon dolar değerinde on iki keşif uçağı alımında bulunduğu aktarıldı. Analizde, Türkiye’nin NATO’daki en büyük ikinci askeri güce sahip olduğu ve Endonezya ile Türkiye’nin savunma alanındaki işbirliklerine devam etme yönündeki stratejilerinin mantıklı olduğu ifade edildi.
Endonezya’nın Baykar’dan 60 adet Bayraktar TB3 ve 9 adet Bayraktar AKINCI insansız hava aracı alacağı belirtilen analizde, Baykar’ın ayrıca Endonezyalı bir savunma şirketi olan Republikorp ile birlikte Endonezya’da bir insansız hava aracı fabrikası kurmak amacıyla ortak girişimde bulunmayı kabul ettiği ifade edildi.
Analizde, Endonezya’nın TUSAŞ ile imzaladığı anlaşma da gözler önüne serildi. İki ülke arasındaki ticaretin 2024 yılında 2,4 milyar dolara ulaşması öngörülüyor.
“TÜRKİYE ASEAN ÜYELERİYLE DAHA AKTİF BİR İLİŞKİ SÜRDÜRDÜ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Şubat ayında Prabowo ile gerçekleştirdiği görüşmede, her iki ülke tarafından üretilen ürünler için pazarın genişletilmesi konusunda ortak çalışma yapılmasını kabul ettiği bildirildi. Ayrıca enerji, sağlık, tarım, savunma, iletişim ve eğitim alanlarında on üç yeni anlaşmanın imzalandığı aktarıldı.
Analizde Asya’nın uluslararası alandaki etkisinin arttığı belirtilerek şu ifadelere yer verildi:
“Asya, küresel ekonominin önemli bir bölümünü temsil ederken ve bölge uluslararası ticaretin merkezine dönüşürken, Türkiye’nin ASEAN üyeleriyle daha aktif bir ilişki yürütmesi bekleniyor. ASEAN ülkeleri 2024 yılında küresel gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 7,2’sini üretecek.”
Türkiye’nin ticaretini çeşitlendirerek ekonomisini canlandırma çabası doğrultusunda, Ankara’nın Endonezya dahil olmak üzere ASEAN ülkeleriyle ekonomik ilişkilerini güçlendirmesi bekleniyor.
ENDONEZYA VE TAYLAND İLE GÖRÜŞMELER SÜRÜYOR
Analizde, Türkiye’nin ASEAN üyelerinden Malezya ile 2015’te, Singapur ile ise 2017’de serbest ticaret anlaşmaları imzaladığı ifade ediliyor. Şu anda Endonezya ve Tayland ile görüşmelerin devam ettiği belirtildi.
Ayrıca, Güneydoğu Asya’daki altyapı ihtiyaçları göz önüne alındığında, Türk şirketlerinin ASEAN bölgesindeki altyapı projelerine yönelik yatırımlarını artırmaları ve katılımlarını güçlendirmeleri beklenmektedir.
“ASEAN ÜYELERİ TÜRKİYE İLE ORTAKLIKLARINI DERİNLEŞTİREBİLİR”
Analizin devamında, şu ifadeler öne çıkıyor:
“Türkiye-ASEAN ilişkisi, ekonomiden eğitime kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Türkiye ve ASEAN ülkeleri, Türkiye’nin Asya Yeni Girişimi doğrultusunda halklar arası bağlantılarını güçlendiren ortaklıklarını sürdürecektir. ASEAN üye ülkelerinin Türkiye ile iş birliğini artırmaları muhtemeldir. Bu durum, Türkiye’nin tamamen doğuya yönelmesini ya da Batı ile ilişkilerini terk etmesini beklenemez.”
Son olarak, “Türkiye ve ASEAN ülkeleri, Türkiye’nin ekonomik zorluklarının üstesinden gelmesine yardımcı olacak ve ASEAN üyeleri için yeni pazar fırsatları sağlayacak şekilde karşılıklı yarar sağlayan ortaklıklarını derinleştirme potansiyeline sahiptir.” ifadeleri yer aldı.
