Mısır’ın başkenti Kahire’de, İsrail ile Hamas arasında Gazze’de ateşkese dair önemli görüşmeler gerçekleştiriliyor. Bu müzakerelerde ABD’nin arabuluculuğunda 45 günlük bir ateşkes önerisinin değerlendirildiği belirtiliyor. Hamas, sundukları teklifi kabul ettiklerini, ancak direnişin silahlarının kırmızı çizgileri olduğunu ve bu silahların bırakılmasının söz konusu olmadığını ifade etti.
İsrail medyası, İsrail hapishanelerinde bulunan yüzlerce Filistinli tutuklunun serbest bırakılması, kalıcı bir ateşkesin sağlanması ve Gazze Şeridi’ne insani yardımların girmesi koşuluyla, on İsrailli esirin serbest bırakılması için müzakereler yapıldığını duyurdu. İsrail, eğer Hamas anlaşmayı kabul ederse, ABD aracılığıyla Tel Aviv’in, saldırıların durdurulması için müzakerelere katılmasına dair taahhüt verdiği bildirilmekte. Bu durum, daha önce reddedilen bir talebin şimdi göz önünde bulundurulması sebebiyle müzakerelerde belirleyici bir aşama olarak değerlendiriliyor.
HAMAS HEYETİ KAHİRE’DEN AYRILDI
Katar merkezli Arabi el-Cedid gazetesinin aktardığına göre, ateşkes müzakerelerini sürdüren Hamas heyeti, Mısırlı yetkililerle yapıldığı görüşmelerin ardından Kahire’den ayrıldı. İlk aşamada Hamas, Gazze’deki 8 İsrailli sağ esirin serbest bırakılması karşılığında, İsrail’in hapisteki 66 müebbet hapis cezası alan ve Gazze’den alıkoyduğu yüzlerce Filistinli esiri serbest bırakacağı ve Gazze’ye insani yardım girişinin başlayacağı bilgisini paylaştı. Al Jazeera’ya konuşan Hamas kaynakları, Mısır’ın sunduğu yeni teklifin, anlaşmanın ilk haftasında Gazze’deki İsrailli esirlerin yarısının serbest kalması karşılığında 45 günlük bir ateşkes ve insani yardımın başlamasını içerdiğini belirtti. Teklifte, 45 günün sonunda Hamas’ın Gazze’deki İsrailli esirleri bırakması durumunda ateşkesin uzatılacağı vurgulandı. Ancak Hamas kaynakları, Mısır’ın teklifinde “Hamas’ın silah bırakması” şartının açıkça yer almasının kendilerini şaşırttığını, bu şartı kabul etmeyeceklerini aktardı. Hamas, Mısır’a yaptığı açıklamada, “Anlaşmaya giden yolun, saldırıların sona ermesi ve İsrail ordusunun Gazze’deki işgaline son verilmesi ile mümkün olduğunu” belirtti.
HAMAS’TAN GAZZE ŞARTI
Hamas’tan bir yetkili, İsrail’in sunduğu teklifin “tam bir ateşkes” sağlamadığını, yalnızca rehineleri geri almak amacını taşıdığını öne sürdü. Aynı yetkili, “İsrail savaşı sona erdirir ve Gazze’den tamamen çekilirse, elimizdeki rehineleri tek seferde teslim etmeye hazırız.” şeklinde konuştu.
Hamas yetkilisi, “(İsrail Başbakanı Binyamin) Netanyahu kendi siyasi geleceği için çalışıyor ve (ABD Başkanı Donald) Trump da Gazzelileri öldürmede onun ortağıdır.” dedi. “İKİ HAFTA İÇİNDE ANLAŞMA YAPILMASI MUHTEMEL” ifadesinde bulundu. Yediot Ahranot gazetesine konuşan İsrailli kaynaklar, tarafların kaç esir bırakılacağı gibi konuları geçerek, Hamas’ın savaşın sona ermesi ve kalıcı ateşkese yönelik güvence taleplerinin görüşüldüğünü aktardı. İsrail’in Kanal 12 televizyonuna göre, Başbakan Netanyahu, İsrailli esirlerden Eitan Mor’un ailesine, “Hamas ile süren Gazze’deki ateşkes ve esir takası anlaşmasının yenilenmesine dair müzakerelerde, tek seferde Gazze’deki 10 İsrailli esirin serbest bırakılması gerektiğini” belirtti. Netanyahu, anlaşmanın henüz kesinleşmediğini, ancak hükümetin tüm esirlerin geri getirilmesi konusunda kararlı olduğunu ifade etti. Bu açıklama, İsrail’in Hamas’ın son teklifine yanıtını beklediğine dair raporlarla örtüşüyor. Üst düzey İsrailli kaynaklar, “henüz bir ilerlemenin sağlanmadığını ancak önemli gelişmeler yaşandığını” dile getirdi. Ayrıca, son günlerde ABD’li ve İsrailli yetkililerle görüşen İsrailli esirlerin ailelerine “önemli ilerlemeler sağlandığı ve iki hafta içinde bir anlaşmaya varılabileceği” bilgisi ulaştırıldığı bildirildi.
MÜZAKERELERDE ABD GÜVENCESİ
Yediot Aharonot’un haberine göre, İsrailli yetkililerin esir takası müzakerelerinde ciddi bir ilerleme kaydedildiğine ve Hamas’ın tutumunda muhtemel bir değişimin söz konusu olduğuna inandıkları bilgisi yer alıyor. Son teklif, 9 ila 10 sağ İsrailli esirin serbest bırakılmasını öngörüyor. Bu rakamlar, ABD Başkanı Donald Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un daha önce önerdiği planla oldukça benzerlik gösteriyor. Planda, ABD vatandaşı asker Edan Alexander da dâhil olmak üzere 11 esirin serbest bırakılması öngörülüyordu. Ayrıca, İsrail yaklaşık 10 esirin naaşının geri verilmesini talep etmektedir.
“ATEŞKES ANLAŞMASINI İSRAİL BOZDU”
Haaretz gazetesinin önde gelen analistlerinden Amos Harel, Gazze Şeridi’nde 59 İsrailli esirin bulunduğunu ve bunlardan 21’inin hayatta olduğu varsayıldığını belirterek, “Mısır’ın masada yeni bir önerisi var. Bu öneri, İsrail ve Hamas’ın talepleri arasında bir orta yol oluşturmayı amaçlıyor; 8 İsrailli esirin serbest bırakılması karşılığında birçok Filistinli esirin salıverilmesi ve yaklaşık iki aylık bir ateşkes sağlanması öngörülüyor.” diyerek, Trump yönetiminin Netanyahu’yu çıkmaza sürüklemeyi hedeflediğini ifade etti. Harel, “Çatışmalar sona erdikten sonra kendisine o kadar baskı yapılacak ki tekrar savaşa girme imkânı kalmayacak.” değerlendirmesinde bulundu. Harel, Hamas’ın da Washington ile Tel Aviv arasında yeniden bir gerginliğin başlamış olabileceğine işaret etti. Ayrıca, İsrail’in Gazze’nin kuzeyinde ve güneyinde daha geniş alanların kontrolünü ele geçirmeye çalışırken, Hamas’ın açıkça İsrail’in kara güçleriyle çatışmaktan kaçındığını ileri sürdü. Harel, şu anda İsrail’in tek taraflı bir savaş yürüttüğünü belirtirken, Hamas’ın daha fazla kaybı önleme amacıyla bazı savaşçılarının güvenli olduğu bilinen Mevasi bölgesine gönderildiğini öne sürdü. Hamas, birliklerini korumak adına İsrail askerlerinin korunaksız kaldıkları anları kollamak için hareket ettiği bildiriliyor. Harel, Hamas’ın ABD’nin en kısa sürede müdahale ederek savaşı sona erdirmesini ümit ettiğini, İsrail’in de mevcut durumda dikkatli davranmakta olduğunu sözlerine ekledi.
