Amazon, Google ve Microsoft’un soğutma sistemleri için büyük miktarda suya ihtiyaç duyan veri merkezlerini, dünyanın en su yoksunu bölgelerine yerleştirdiği ortaya kondu.
Yeni yapılan bir araştırma, teknoloji devleri Amazon, Google ve Microsoft’un veri merkezlerini beş kıtada yer alan su sıkıntısı çeken bölgelere inşa ettiğini gösteriyor. Bu veri merkezlerinin yüksek su talebi, şirketlerin bu stratejisinin eleştirilmesine neden oldu. The Guardian ve SourceMaterial’in ortak çalışmasına göre, mevcut merkezler zaten kurak alanlarda işlev gösterirken, yeni merkezler de kurulmaya devam ediyor.
“3 ŞİRKET, YÜZLERCE VERİ MERKEZİ AÇMAYI PLANLIYOR”
ABD Başkanı Donald Trump, bu üç teknoloji devine destek sözü verirken, şirketlerin hem ABD’de hem de dünya genelinde yüzlerce veri merkezi açmayı düşündükleri öğrenildi. Bu durumun, su sıkıntısı çeken bölgelerde yaşayan halk üzerinde önemli olumsuz etkileri olacağı öngörülüyor.
Etik Teknoloji Derneği Kurucusu Lorena Jaume-Palasí, su meselesinin giderek daha kritik bir konuma geleceğini belirterek, “Kaynak konusunda direnç, bu toplumlar için son derece zor olacak” dedi.
Dünyanın en büyük çevrimiçi perakendecisi olan Amazon, su kullanımını azaltmaya yönelik çabalarıyla ilgili olarak iç tartışmalar yaşamış ve bu çabaların “etik dışı” olduğu yönünde eleştiriler almıştı. SourceMaterial ve The Guardian’ın araştırmasına yanıt veren Google ve Amazon sözcüleri, mevcut durumu savunurken, Microsoft yorum yapmayı reddetti.
“38 MERKEZ, SU KITLIĞININ OLDUĞU BÖLGELERDE”
Veri merkezleri, uzaktan depolama ve veri işleme işlevlerinin yanı sıra yapay zeka uygulamaları için de tercih ediliyor. SourceMaterial’ın analizi, bu üç teknoloji devinin kullandığı 38 veri merkezinin su sıkıntısı çeken bölgelerde konumlandığını, 24 yeni merkezin ise inşa aşamasında olduğunu ortaya koydu.
Veri merkezlerinin yerleri genelde “sektör sırrı” kapsamında gizli tutuluyor. SourceMaterial, yerel haber kaynakları ile Baxtel ve Data Center Map gibi endüstri verilerini kullanarak, 632 veri merkezinin yer aldığı bir harita oluşturdu. Bu merkezlerin, belirtilen üç teknoloji firmasına ait olduğu ve aktif ya da inşa aşamasında bulunduğu kaydedildi.
“SENİN BULUTUN BENİM NEHRİMİ KURUTUYOR”
Araştırmaya göre, bu üç şirket, veri merkezleri sayısında yüzde 78 oranında bir artış planladıklarını gösteriyor. Bu genişleme, Kuzey ve Güney Amerika, Avrupa, Asya, Afrika ve Avustralya’yı kapsıyor.
Suyun bol olduğu bölgelerde veri merkezlerinin su tüketimi daha az sorun yaratırken, Microsoft, 2023 yılında kullandığı suyun yüzde 42’sinin “su stresinin olduğu bölgelere” ait olduğunu belirtmişti. Google ise, kullandığı suyun yüzde 15’inin “yüksek su azlığı” yaşayan bölgelerden geldiğini açıkladı. Amazon ise bu konuda herhangi bir veri paylaşmadı.
İspanya’da su sıkıntısı nedeniyle yeni veri merkezleri inşa edilmemesi için kampanya yürüten “Senin bulutun, benim nehrimi kurutuyor” (Tu Nube Seca Mi Río) grubunun sözcüsü Aurora Gómez, “Aşırı su ve enerji tüketiyorlar” şeklinde değerlendirmede bulundu.
