Kazakistan Sağlık Bakanı Akmaral Alnazarova’nın liderliğindeki toplantıya Türkiye Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Azerbaycan Sağlık Bakanı Teymur Musayev, Kırgızistan Sağlık Bakanı Erkin Çeçeybayev, Özbekistan Sağlık Bakanı Asilbek Hudayarov, Türkmenistan Sağlık ve Medikal Sanayi Bakanlığı Bulaşıcı Hastalık Merkezleri Genel Müdürü Annamırat Recepov, Macaristan İçişleri Devlet Sekreteri Yardımcısı Judit Bidlo, TDT Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev, Türk Yatırım Fonu Başkanı Bagdat Amreyev ve Dünya Sağlık Örgütü Bölge Direktörü Hans Kluge katıldı.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev’in Tebrik Mesajı
Toplantı, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in özel olarak gönderdiği tebrik mesajının okunmasıyla başladı.
Bakan Alnazarova, açılış konuşmasında TDT üyesi ülkelerin sağlık bakanlarını Kazakistan’da ağırlamaktan duyduğu mutluluğu ifade etti.
Tokayev’in Astana’da düzenlenen TDT Devlet Başkanları 10. Zirvesi’nde sağlık alanında işbirliğinin önemine dikkat çektiğini hatırlatan Alnazarova, tüm TDT ülkelerinde sağlık sistemlerinin erişilebilirliğini, eşitliğini ve sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla 2025 yılını “birinci basamak sağlık hizmeti yılı” olarak ilan etmeyi önerdiklerini belirtti.
Alnazarova, Kazakistan’ın sağlık sisteminin dijitalleştirilmesine büyük önem verdiklerini vurguladı. “Ülkemizde sağlık hizmetleri açısından sunulan 52 hizmetin yüzde 90’ından fazlası tamamen dijitalleşmiş durumdadır,” dedi.
Bu alanda kazandıkları başarıları TDT ülkeleriyle paylaşmaya hazır olduklarını ifade eden Alnazarova, ayrıca organ nakli için ortak altyapı oluşturma girişimini desteklediklerini de sözlerine ekledi.
“Türk Devletleri Teşkilatı çerçevesinde sağlık alanında aktif işbirliğine hazırız,” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin Ortak Projeler Üzerindeki Vurgusu
Toplantıda söz alan Sağlık Bakanı Memişoğlu, TDT 5. Sağlık Bakanları Toplantısı aracılığıyla Türk devletlerinden mevkidaşlarıyla bir araya gelmekten memnuniyet duyduğunu belirtti ve bu anlamda Kazakistan hükümetine teşekkür etti.
[Fotoğraf: AA]
Memişoğlu, Türk dünyasının köklü tarih, kültür ve güçlü bağlarla birleşmiş bir aile olduğunu vurgulayarak, “Türk Devletleri Teşkilatı yalnızca bölgesel değil, küresel düzeyde etkin bir işbirliği platformudur ve sağlık alanında da ortak çözümler üretme kapasitesine sahiptir,” dedi.
Toplantının, birinci basamak sağlık hizmetleri düzeyinde insan kaynakları kapasitesini geliştirme ve küresel sağlık diplomasisini güçlendirme vizyonuyla yapıldığını hatırlatan Memişoğlu, “Sağlık sistemlerinin sürdürülebilirliği, birinci basamak sağlık hizmetlerinin etkinliği ve nitelikli sağlık personeline bağlıdır,” şeklinde ekledi.
Türkiye’nin sağlık reformlarıyla birinci basamak sağlık hizmetlerinde kayda değer başarılar elde ettiğini belirten Memişoğlu, “Aile hekimliği sisteminin güçlendirilmesi, toplum temelli sağlık hizmetlerinin yaygınlaştırılması ve dijital sağlık çözümlerinin entegrasyonu sayesinde daha erişilebilir ve etkili sağlık hizmeti sunuyoruz,” şeklinde ifade etti.
Memişoğlu ayrıca, “KOVID-19 pandemisi ve son dönemdeki doğal afetler, sağlık alanında dayanışmanın ne kadar hayati olduğunu bir kez daha göstermiştir,” dedi.
Türkiye’nin insani ve teknik kapasitesiyle her zaman kardeş ülkelerin yanında olmaya devam edeceğini vurgulayan Memişoğlu, “Türk Devletleri Teşkilatı çatısı altında sağlık alanında ortak projelerin artırılmasını önemsiyoruz,” diye ekledi.
Özellikle sağlık personeli değişim programları ve ortak eğitim inisiyatifleri gibi konuların işbirliğini ileriye taşıyacağına inanan Memişoğlu, “Sağlık eylem planımızın, üye ülkeler arasında yoğun gayretler ve özveri ile etkisinin artacağına inanıyorum,” şeklinde ifade etti.
Memişoğlu, Türkiye’nin “Üreten Sağlık Sistemi” vizyonuyla yeni bir süreç başlattığını ve bu sürecin önemli bir parçasının Türk Dünyası olması gerektiğini kaydetti.
Birlikte çalışarak teşkilatı daha ileri bir noktaya taşımayı hedeflediklerini vurgulayan Memişoğlu, “Kıbrıslı Türk kardeşlerimizin her alanda yaşadıkları izolasyona karşı Türk dünyası olarak dayanışma göstermenin önemini bir kez daha vurgulamak istiyorum,” dedi.
Eylem Planı ve Mutabakat Zaptı İmzalandı
Toplantının sonunda, üye ülkelerin sağlık bakanlıkları arasında “2025-2026 Eylem Planı” onaylandı. Ayrıca TDT Sağlık Bakanları Ortak Deklarasyonu imzalandı.
Bunlara ek olarak, TDT üyesi ülkelerin sağlık bakanlıklarının yetkili kurumları arasında acil sağlık hizmetleri, biyogüvenlik, tıp eğitimi ve ilaç üretimi alanında işbirliğine dair mutabakat zaptları da imzalandı.
Toplantı, katılımcıların aile fotoğrafı çekilmesiyle sona erdi.
