Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), “Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2024 Sonuçları”nı duyurdu.
31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla Türkiye’de ikamet eden nüfus, bir önceki yıla göre 292 bin 567 kişinin artışıyla 85 milyon 664 bin 944 kişi olarak belirlendi.
Bu dönemde erkek nüfus 42 milyon 853 bin 110 kişi, kadın nüfus ise 42 milyon 811 bin 834 kişi olarak kaydedildi. Böylece toplam nüfusun yüzde 50,02’sini erkekler, yüzde 49,98’ini kadınlar oluşturdu.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) verilerine göre, Türkiye’deki yabancı nüfus ise bir önceki yıla göre 89 bin 996 kişi azalarak 1 milyon 480 bin 547 kişi oldu. Bu grubun yüzde 48,3’ü erkek, yüzde 51,7’si ise kadınlardan oluşuyor.
Nüfus artış hızı binde 3,4 oldu
Yıllık nüfus artış hızı, 2023 yılında binde 1,1 iken, 2024 yılında binde 3,4 seviyesine yükseldi.
İl ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı yüzde 93,4 oldu
Türkiye’de 2023 yılında yüzde 93 olan il ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı, 2024’te yüzde 93,4’e yükseldi. Buna karşılık, belde ve köylerde yaşayanların oranı ise yüzde 7’den yüzde 6,6’ya düştü.
Nüfusun yüzde 67,2’sini yoğun kent olarak tanımlanan bölgelerde yaşayanlar oluşturdu.
Mekânsal Adres Kayıt Sistemi’nin (MAKS) uygulamaya girmesiyle fiili kent-kır yapısını daha gerçekçi bir şekilde yansıtmak için “yoğun kent, orta yoğun kent ve kır” şeklinde yeni bir sınıflama yapılmıştır.
Bu yeni sınıflamaya göre, Türkiye nüfusunun %67,2’si yoğun kent, %15,5’i orta yoğun kent, %17,2’si ise kır olarak sınıflandırılan yerlerde yaşamaktadır.
Türkiye’de 40 ilin nüfusu azaldı
2023 yılında 10 ilin nüfusunda azalma kaydedilirken, 2024 yılında bu sayı 40 ile yükselmiştir.
İstanbul’un nüfusu 15 milyon 701 bin 602 kişi oldu
İstanbul, bir önceki yıla göre 45 bin 678 kişi artışla 15 milyon 701 bin 602 kişiye ulaştı. Türkiye nüfusunun yüzde 18,3’ünün yaşadığı İstanbul’u, 5 milyon 864 bin 49 kişiyle Ankara, 4 milyon 493 bin 242 kişiyle İzmir, 3 milyon 238 bin 618 kişiyle Bursa ve 2 milyon 722 bin 103 kişiyle Antalya izlemektedir.
Nüfusu en az olan il Bayburt oldu
Bayburt, 83 bin 676 kişi ile en az nüfusa sahip il olarak belirlendi. Bu ili, 86 bin 612 kişiyle Tunceli, 91 bin 354 kişiyle Ardahan, 142 bin 617 kişiyle Gümüşhane ve 156 bin 739 kişiyle Kilis takip etti.
Türkiye nüfusunun ortanca yaşı 34,4’e yükseldi
Ortanca yaş, yeni doğanlardan en yaşlı bireye kadar olan nüfusun yaşlarının sıralanmasıyla ortada kalan değer olarak tanımlanır. Bu göstergenin beslediği bilgi, nüfusun yaş yapısını anlamada büyük önem taşır.
2023 yılında 34 olan ortanca yaş, 2024 yılında 34,4 seviyesine ulaştı. Cinsiyet bazında incelendiğinde, erkeklerde ortanca yaşın 33,2’den 33,7’ye, kadınlarda ise 34,7’den 35,2’ye çıktığı gözlemlendi.
Ortanca yaşı en yüksek olan il Sinop, en düşük olan il Şanlıurfa oldu
İllere göre ortanca yaş dağılımına bakıldığında, Sinop’un 43,4 ile en yüksek ortanca yaş değerine sahip olduğu görüldü. Sinop’u, 42,9 ile Giresun ve Kastamonu izledi. Ayrıca, 21,4 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip il olarak tespit edildi. Şanlıurfa’yı, 23 ile Şırnak ve 24,5 ile Ağrı ve Siirt izledi.
Kadınlarda ve erkeklerde en yüksek ortanca yaşa sahip il Sinop oldu
Ortanca yaş cinsiyete ve illere göre incelendiğinde, erkeklerde 42,5 ile en yüksek ortanca yaşa sahip il yine Sinop oldu. Buna karşılık, 21 ile Şanlıurfa erkeklerde en düşük ortanca yaş değerine sahip iller arasında yer aldı.
Kadınlarda ise 44,3 ile Sinop en yüksek ortanca yaşa sahip il olurken, Şanlıurfa 21,9 ile en düşük ortanca yaş değerini elinde tutmaktadır.
Hiç evlenmeyenlerin oranının erkeklerde daha yüksek olduğu görüldü
Türkiye’de 2009-2024 yılları arasında cinsiyete göre medeni durum dağılımı incelendiğinde, erkeklerde hiç evlenmemiş olanların oranının kadınlara göre daha fazla olduğu ortaya çıktı. Ayrıca, kadınlarda eşinin vefat etmesi ve boşanma durumlarının erkeklerden daha yüksek oranda seyrettiği tespit edildi.
Bununla birlikte, her iki cinsiyette de evli olanların oranı arasında 2009 ve 2024 yılları açısından benzer seviyeler görüldü.
Türkiye’de kilometrekareye 111 kişi düşerken İstanbul’da 2 bin 934 kişi düştü
Nüfus yoğunluğu, Türkiye genelinde kilometrekareye düşen kişi sayısı olarak 111 kişi olarak belirlenirken, İstanbul’da bu rakam 2 bin 934’e ulaşarak en yüksek yoğunluğa sahip il oldu.
İstanbul’u, 623 kişi ile Kocaeli ve 390 kişi ile yüzölçümü en küçük il olan Yalova izledi.
Kilometrekareye düşen en az nüfus ise Tunceli ile devam etti ve bu il, 11 kişi ile en düşük nüfus yoğunluğuna sahip oldu. Ardahan 19, Erzincan ve Gümüşhane ise 21 kişi yoğunlukla takip etti. Diğer yandan yüzölçümü en büyük olan Konya’nın nüfus yoğunluğu ise 59 olarak ölçüldü.
