2022 yılında başlayan Türkiye-Azerbaycan işbirliği, TEKNOFEST Bakü ile ivme kazandı. 2023’te Bakü’deki 74. Uluslararası Uzay Kongresi’nde, Türkiye’nin 2026 yılı için ev sahipliği yapacağı açıklandı. Bu bağlamda, uzay sektörü de bu birlikteliklerin bir parçası haline geldi.
Azerbaycan Uzay Ajansı (Azercosmos) ile Gökmen Uzay Havacılık Eğitim Merkezi (GUHEM) arasında imzalanan “Startech” işbirliği çerçevesinde, Azerbaycan’dan 26 genç, Bursa, Ankara ve İstanbul’daki savunma ve teknoloji şirketlerini ziyaret etti.
14 Mart’ta başlayan program kapsamında, astronotlar Alper Gezeravcı ve Tuva Cihangir Atasever ile tanışma fırsatı bulan heyet, GUHEM’de düzenlenen iki günlük eğitimle bilim ve teknoloji alanındaki yetkinliklerini geliştiriyor.
“Gerçekten gururlandık”
Azercosmos Bilim ve Yükseköğretim ile Devlet Ajansı Yükseköğretim Kurumlarıyla İş Bölümü Müdürü Doç. Dr. Elza Samedli, projenin amacının Türkiye’nin teknoloji alanındaki en iyi kurumlarını incelemek olduğunu ifade etti.
Samedli, Türkiye’deki bilgisayar, yazılım ve yapay zeka çalışmaları hakkında bilgi edinme fırsatı bulduklarını belirtirken, Türk kurumlarıyla uzun dönem staj programları düzenleme konusunu da görüştüklerini aktardı.
İki ülke arasındaki işbirliğinin kalıcı temeller atmak için önemli bir adım olduğunu vurgulayan Samedli, Azerbaycan ve Türkiye’nin her zaman kardeş olduğunu deneyimlediklerini dile getirdi.
Karabağ Savaşı’nda bu kardeşliği daha yakından hissa ettiklerini söyleyen Samedli, ekibindeki babası şehit olan üç gencin Türkiye’deki savunma sanayisini gezdikçe duygusal anlar yaşadığını paylaştı. Bir öğrencinin, “Başlangıçtan beri böyle muhteşem bir teknolojiye sahip olsaydık, çok daha az şehit verirdik.” sözüne dikkat çeken Samedli, barışın herkesin dileği olduğunu ama bir ülkenin gücünün savunma sanayisinden geçtiğini vurguladı.
Eğitim sonrası öğrencilerin duygu dolu anlar yaşadığını ve bunun gurur kaynağı olduğunu söyleyen Samedli, Türkiye’nin gücünün Türk dünyasına da yansıdığını belirtti.
Samedli, 30 yıl önce Azerbaycan’dan Türkiye’ye eğitim için gelen ilk öğrenci grubundan biri olduğunu anımsatırken, artık kendi öğrencilerini buraya getirmenin mutluluğunu yaşadığını ifade etti.
“Azerbaycan ve Türkiye’nin kardeşlik işbirliği önemli”
Azercosmos Kosmik Akademi Müdürü İmran Muhtarov da iki ülkenin kardeşlik ilişkilerinin daha da güçlendiğini belirtti. Program kapsamında Türkiye’nin savunma, uzay ve teknoloji sektöründeki önemli firmalarla tanışma fırsatını yakaladıklarını vurguladı.
Muhtarov, bu sayede öğrencilerin ve üniversitelerin birbirlerini daha iyi tanıma imkanı bulduğunu ve milli kozmik ekosistemin kurulması için gerekli bilgi ve tecrübeleri edindiklerini aktardı.
Karabağ Savaşı’nda şehit düşen Tümgeneral Babek Samidli’nin oğlu Metlep Samidli, Türkiye’de birkaç gün boyunca savunma ve uzay alanında önemli deneyimler kazandıklarını belirtti.
“İnşallah diğer ülkeler de bu projeye dahil olacak”
GUHEM Genel Müdürü Halit Mirahmetoğlu, imzalanan protokol çerçevesinde öğrencilerin GUHEM’de havacılık ve uzay alanında temel eğitim aldığını duyurdu.
Azerbaycan’ın Türkiye’deki eğitimler için sık sık geleceğine dikkat çeken Mirahmetoğlu, Türk Devletleri Teşkilatı ile yaşanan işbirliğinin diğer kardeş ülkeleri de projeye dahil etme hedefi taşıdığını kaydetti.
Geçen yıl başlatılan programlarla Kırgızistan, Özbekistan, Kazakistan gibi ülkelerden birçok öğrenciyi ağırladıklarını belirten Mirahmetoğlu, daha fazla bireye Türkiye’nin Milli Teknoloji Hamlesi’nden elde ettiği deneyimleri aktarma fırsatı bulmayı umduğunu dile getirdi.
