1. Haberler
  2. Tarih
  3. Madam Corinne: Atatürk’ün Dostluğu ve Mektupları

Madam Corinne: Atatürk’ün Dostluğu ve Mektupları

featured
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Madam Corinne Lütfü, 1883 yılında İstanbul’da doğmuş, Türk vatandaşı olarak Levanten bir İtalyan ailesine mensup bir isimdir. Ailesi, Cenova kökenli olup İstanbul’a yerleşmiştir. Aile fertlerinden büyükbabası Gregoire, Osmanlı Sarayı’nda tercümanlık yapmış ve bu nedenle “Tergiman” soyadını almıştır. Madam Corinne’nin babası, uzun yıllar Osmanlı hükümetlerinde görev yapan ve liyakat madalyası sahibi olan Bahriye Nezareti tercümanı miralay Doktor Luigi’dir. Aile içinde Louis olarak tanınan Luigi, Tıbbiye’yi İstanbul’da tamamlayarak saraya hizmet vermiş; ilerleyen yaşlarında paşa rütbesine de ulaşmış ve sonradan adını İsmet olarak değiştirmiştir. Annesi ise Mısır Hidivleri’ne dayanan Adelaide Bedan Hanım’dır. Aile tarihine göre, büyük amcası General Ferdinand, Türk ordusunda görev yapmışken bir diğer amcası Felix, eczacılık yapmış ve Beyoğlu’nda ünlü Limoner eczanesini işletmiştir.

Madam Corinne ve kardeşi Edith Hanım, 1914 yazında Osmanlı Kadınlar Cemiyeti’nin yönetim kuruluna katılarak aktif rol oynamışlar ve Madam Corinne, cemiyetin veznedarı olmuştur. Bu dönemde, cepheden geri gelen yaralı askerlere yardımcı olmak ve onlara moral vermek amacıyla da çalışmalar yapmışlardır.

Tabip Albay Luigi Bey’in kızı olan Madam Corinne, Mustafa Kemal Paşa’nın yakından tanıdığı Yüzbaşı Ömer Lütfü Bey ile tanışmıştır. Kadıköylü Ahmet Bey ile Lütfiye Hanım’ın oğlu olan Ömer Lütfü Bey, Harbiye’de genç subaylara eğitim vermekteydi. Madam Corinne, bu sesi fırından duyup tanıdığı gür sesli subayı beğenerek aralarındaki ilişki gelişmiştir. 1909 yılında evlenmeye karar verdiklerinde, Mustafa Kemal Atatürk’ün de bu ikiliyi tanıştırdığı bilinmektedir.

Madam Corinne ve ailesi, Harbiye’deki evlerinde müzik ve sohbet toplantıları düzenlemeye başlamışlardı. Kendisi piyano çalarken, Namık Kemal’in torunu Cezmi keman çalıyordu. Bu toplantılar, dönemin önemli şahsiyetlerinin fikir alışverişinde bulunduğu bir platform haline dönüşmüştü. Mustafa Kemal, 1909’da iki kez bu toplantılara katılmış ve uzun vadeli düşünce alışverişinde bulunmuştur.

Lütfü Bey, Müslüman olmayan bir aile kızı ile evlendiği için aile içinden bazı tepkilerle karşılaşmıştır. Sonunda 5 Eylül 1910’da evlenebilmişlerdir. Evlilik sonrası çıkan sıkıntılar nedeniyle Lütfü Bey’in görev yeri değiştirilmiştir. Balkan Savaşı sırasında, 1912’de şehit düşmesiyle Madam Corinne, çocuğuyla dul kalmış ve zor bir dönem geçirmiştir. Mustafa Kemal de bu dönemde kendisini ziyaret edip başsağlığı dilemiştir. Daha sonra, İstanbul’da önemli bir sosyal figür haline gelen Madam Corinne ile Mustafa Kemal arasında sıkı bir dostluk gelişmiştir.

Zaman ilerledikçe, Madam Corinne ve ailesinin cumartesi günleri düzenledikleri toplantılar yeniden başlamıştır. 1915 yılında Harbiye’deki evden Beyoğlu’ndaki daha büyük bir konağa taşınmışlar ve burada müzikli toplantılara devam etmişlerdir. Mustafa Kemal, İstanbul’a geldiğinde aileyi ziyaret etmeyi ihmal etmemiştir. Madam Corinne’nin daveti üzerine, bazen arkadaşlarıyla birlikte bu toplantılara katılmıştır.

Mustafa Kemal, Birinci Dünya Savaşı sırasında Arıburnu’ndan İstanbul’a döndüğü 1915 sonbaharında da Madam Corinne’in evindeki etkinliklerden birine katılmıştır. Ali Bey’in anlattığına göre, toplantı sırasında bir süre misafirlerle sohbet ettikten sonra, bir randevusu olduğunu söyleyerek toplantıyı rahatsız etmemek amacıyla sessiz bir şekilde evden ayrılmıştır.

Mustafa Kemal, 1913 yılından itibaren, görev yaptığı yerlerden Madam Corinne’e 1917’ye kadar birçok neşe dolu Fransızca mektup yazmaya devam etmiştir. Mektuplar, iki arkadaş arasındaki gerçek bir dostluğun inşasına yol açmıştır. Bu dostluk, savaş yılları boyunca devam etmiştir. İlk mektubunu 21 Kasım 1913’te Sofya’ya ulaştığı gün yazdığı bilinirken, birçok mektup da Çanakkale ve Kafkas cephelerinden gönderilmiştir.

Mustafa Kemal’in İstanbul’dayken aldığı Fransızca dersleri ile gelişen mektuplaşmalar, aralarındaki dostluğu daha da derinleştirmiştir. Mektuplarda, Madam Corinne’in Fransızca konusundaki destekleri de görülmektedir. Ayrıca, 13 Mayıs 1914 tarihinde yazılan bazı mektuplarda Latin alfabesi ile Türkçe ifadelere yer verilmiştir. Bu durum, Mustafa Kemal’in 1928’deki harf devrimi öncesinde Türkçe kelimeleri Latin harfleriyle yazdığı ilk örneklerden biri olmuştur.

Mustafa Kemal Atatürk, bu süreçte Madam Corinne’e toplamda 15 mektup, 5 kart ve 2 telgraf göndermiştir. Dönemin tanınmış yazarlarından Peyami Safa, 1953 yılında bu mektupları tercüme ederek yayımlamıştır. Bu mektupların ardından, Madam Corinne’nin yeğeni Melda Özverimli tarafından da aile anlatımı ile yeniden basılmıştır.

Cumhuriyet döneminde, bu ikilinin bir araya gelmediği bilinmektedir. Ancak, Mustafa Kemal’in, kız kardeşi Edith Hanım’ı Ankara’da davet ettiği ve ondan ilham aldığı kaydedilmiştir. Ayrıca, Cumhuriyetin ilanından sonra bir Bursa gezisinde Madam Corinne’i andığı da bilinir.

Madam Corinne: Atatürk’ün Dostluğu ve Mektupları
Yorum Yap
Bizi Takip Edin