NASA’nın Perseverance keşif aracının, Mars yüzeyindeki ilginç kayaçları lazerle analiz ederek Kızıl Gezegen’in tarihine dair değerli bulgular elde ettiği bildirildi.
Mars’ın Jezero Krateri’nde tespit edilen açık renkli kayaçlar, yüksek sıcaklık ve nemli koşullarda meydana gelen mineraller barındırıyor. Bu durum, gezegenin daha önce düşünülenden çok daha farklı bir yapı sergileyebileceğini ortaya koyuyor.
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Purdue Üniversitesi’nden gezegen bilimci Roger Wiens, bu tür minerallerin genellikle yoğun yağış alan, sıcak iklimlerde ya da kaplıcalar gibi hidrotermal sistemlerde oluştuğunu belirtti.
Wiens, minerallerin zamanla akan su içinde kalması neticesinde ortaya çıktığını ifade ederek, “Sıcak su, kayalardan çözülerek uzaklaşabilen tüm elementleri zamanla alır ve geriye en dirençli olanları bırakır. Mars gibi soğuk ve kuru bir gezegende böyle bir keşif yapmak gerçekten etkileyici” dedi.
NASA’nın Perseverance keşif aracı, Jezero Krateri’nde bulunan ve çevresiyle uyumsuz görünen açık renkli kayaçları araştırdı.
Bu kayaçlar, bulunduğu alana sonradan taşındıkları için ‘yüzey kayaçları’ olarak adlandırılıyor. Araştırmacılar, Perseverance’ı bu kayaçları incelemek üzere ‘Lazerle Uyarılmış Ayrışma Spektroskopisi’ adında bir teknoloji ile görevlendirdi. Bu yöntem, kayaçlara lazer ışını göndererek bileşimlerini analiz ediyor.
Lazer, mineralin bir kısmını buharlaştırarak atomlarını ve iyonlarını uyarıyor. Ardından, spektroskopi cihazı yayılan ışığı inceleyerek mineralin yapısını tespit ediyor. Elde edilen bulgular, bilim insanlarını hayret içinde bıraktı. Wiens, keşfin öngörülmeyen bir durum olduğunu dile getirerek, “Bu kayaçlar, Mars’ta daha önce tanık olduğumuz hiçbir şeye benzemiyor” ifadesini kullandı.
Yapılan analizler, bu kayaçların büyük ölçüde ‘kaolinit’ adı verilen yumuşak, beyaz renkli bir silikat kili mineralinden oluştuğunu ortaya çıkardı. Mars’taki kaolinitin, Dünya’dakinden daha sert olması dikkat çekti.
Bunun, gezegenin farklı aşınma koşullarına bağlı olarak gerçekleştiği düşünülüyor. Ayrıca araştırmacılar, kayaçlarda ‘spinel’ adı verilen başka bir mineralin izlerine de ulaştılar. Spinel, Dünya’da magnezyum ve alüminyum zengini değerli bir taş olarak biliniyor.
Ancak Mars’taki kaolinit kayaçlarının nasıl oluştuğu henüz kesin olarak bilinmiyor. Bilim insanları, bu mineralin volkanik ve başkalaşım süreçlerle oluşabilen alüminyum açısından zengin bir tür olabileceği üzerinde duruyor.