Tüketicilerin, CİMER, e-Devlet, e-posta gibi çeşitli yöntemlerle Ticaret Bakanlığı’na şikayetlerini ilettikleri bilinmektedir.
Geçtiğimiz yıl, Bakanlığa ayıplı mal ve hizmetler, mesafeli sözleşmeler, ticari reklamlar, haksız ticari uygulamalar, garanti belgesi, satış sonrası hizmetler ve abonelik sözleşmeleri gibi birçok konuda toplam 146 bin 130 tüketici şikayeti başvurusu yapılmıştır.
Uyuşmazlığa konu ürünlerin değeri 7 milyar lirayı geçti
Son bir yıl içinde tüketici hakem heyetlerine 755 bin 997 başvuru yapılmış, bu başvurulardan 762 bin 100’ü karara bağlanmıştır. Uyuşmazlık konusu olan ürünlerin toplam değeri ise 7 milyar lirayı aşmıştır.
Başvurular incelendiğinde, en çok ayakkabı ürünleri ile ilgili şikayetlerin yapıldığı görülmektedir. Ayakkabılara yönelik 100 bin 448 başvuru kaydedilmiş olup, bu rakam toplam şikayetlerin yaklaşık yüzde 13,2’sini oluşturmaktadır.
Ayakkabıyı, 36 bin 800 başvuru ile kıyafet, 36 bin 725 başvuru ile kredi kartı üyelik ücreti, 30 bin 959 başvuru ile cep telefonu, 29 bin 846 başvuru ile mobilya ve 28 bin 733 başvuru ile internet abonelikleri takip etmiştir.
Geçen yıl 4,5 milyar lira idari para cezası uygulandı
Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatına bağlı ekipleri, denetim faaliyetlerine geçen yıl da devam etmiştir.
Bu kapsamda, mesafeli sözleşmeler, abonelik sözleşmeleri, devre tatil, paket tur, garanti belgesi gibi konularda, tüketicilerin ekonomik menfaatlerini olumsuz etkileyen firmalara yönelik denetimler sonucu 3,7 milyar lirayı aşkın idari para cezası uygulanması kararlaştırılmıştır.
Ayrıca, yanıltıcı reklamlar ve haksız ticari uygulamalar için Reklam Kurulu, 2024 yılı içinde yaklaşık 277,7 milyon lira idari para cezası vermiştir.
Bakanlığın denetim alanına giren tekstil, ayakkabı, oyuncak, kırtasiye ve deterjan ürünlerinin güvenli bir şekilde piyasaya arz edilmesi amacıyla geçen yıl 45 milyon liranın üzerinde idari para cezası uygulanmıştır.
Fiyat etiketi, lokanta ve kafe gibi işletmelerin tarife ve fiyat listeleri üzerine de denetimler gerçekleştirilmiş ve 401 milyon liranın üzerinde ceza kesilmiştir.
Sonuç olarak, şikayetler ve denetim faaliyetleri neticesinde tüketicilerin sağlık, güvenlik ve ekonomik çıkarlarını tehlikeye atan ürünlere yönelik toplamda 4,5 milyar lira idari para cezası uygulanmıştır.
Günde 1000 çağrı cevaplanıyor
Bakanlığın “Alo 175 Tüketici Danışma Hattı”, vatandaşların karşılaştıkları sorunlara çözüm önerileri sunan ve uyuşmazlıklarını ilgili mercilere yönlendiren bir çağrı merkezi olarak hizmet vermektedir.
Bu uygulama ile tüketicilerin işlemler ve uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklarda haklarını arayabilmelerine olanak tanınmaktadır.
Günlük ortalama 1000 başvuruya cevap verilen çağrı merkezinde, 2024’te 422 bin 784, 2025 yılının Şubat ayı itibarıyla ise 75 bin 675 çağrıya yanıt verilmiştir.
“Tüketicilerimiz dikkati olsun”
Bakanlık yetkilileri, tüketicileri satın alma işlemlerinde dikkatli olmaları hususunda uyarmaktadır.
Özellikle tatil sektöründe, “ücretsiz tatil kazanma” vaadiyle tüketicilerin, tatil tesislerine davet edilerek sözleşme imzalamaya ikna edilebileceği konusunda dikkatli olmaları gerekmektedir. Bu tür davetler alan tüketicilerin, toplantılara katıldıklarında tanıtım ve satış yapılacağının farkında olmaları önemlidir.
Ayrıca, garantili ve sertifikalı “yenilenmiş ürün” satın alırken, Bakanlıkça yetkilendirilmiş yenileme merkezlerinin listesini kontrol etmeleri önerilmektedir.
Yetkili servis olmadığı izlenimi veren tanıtımlar yapan firmalardan etkilenmemek adına, Bakanlık tarafından oluşturulan “www.servis.gov.tr” adresinden erişim sağlanarak yetkili servis bilgilerine ulaşılması önemlidir.
Bakanlığın sorumluluğundaki tekstil, ayakkabı, oyuncak ve diğer ürünler tercih edilirken, güvensiz ürün bilgi sistemindeki bildirimlerin de incelenmesi önerilmektedir.
e-Ticaret işlemlerinde meydana gelebilecek sorunlardan kaçınmak adına, mesafeli sözleşmeler üzerinde alışveriş öncesi ve esnasında dikkat edilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
