İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, MOTOBIKE İstanbul 2025 Fuarı’nın açılış töreninde, Bakanlık tarafından motosiklet kazalarını önlemeye yönelik olarak “Bir Kural 1 Ömür” temasıyla hazırlanan eylem planını tanıttı.
Bu bağlamda motosiklet kazaları ve sürücülere uygulanan cezalarla ilgili emniyet ve jandarma verilerini de paylaşan Yerlikaya, motosikletin bir tutku olduğunu ve kendisinin de bu alanda bir merakı olduğunu ifade etti.
Türkiye genelinde 675 bin kişiyle ülkenin güvenliğini sağladıklarını vurgulayan Yerlikaya, trafik alanında da güvenlik çalışmalarının sürdüğünü belirtti.
Eğitim ve denetim konularında varlık göstermeye devam ettiklerini anlatan Yerlikaya, Türkiye’de 31,3 milyon motorlu taşıt ve 6,3 milyon motosiklet bulunduğunu belirtti.
Trafikte güvenlik konusuna dikkat çeken Yerlikaya, “2019’da 3,3 milyon olan motosiklet sayısı 2024’te 6,3 milyona ulaştı. Toplam motorlu taşıtların 2024 verilerine göre 31,3 milyon olduğunu belirtmek isterim. Bunların yüzde 20’si, yani her beş araçtan biri motosiklet.” dedi.
DENETİMLER ARTTI
Yerlikaya, motosiklet sayısının 2023’te 2022 yılına göre 1 milyon artarak 5,1 milyona ulaştığını, 2024’te ise bu rakamın 6,3 milyon olacağını kaydetti.
Motosiklet sayısındaki artışın doğal kabul edilebileceğine işaret eden Yerlikaya, ancak kural ihlalleri nedeniyle kazaların artmasına ve can kayıplarına göz yummayacaklarını vurguladı. Bu kapsamda devriye ve ekip sayısının artırıldığını, böylelikle trafik denetimlerinde olumlu bir gelişme kaydedildiğini aktardı.
Trafik denetimlerinde son altı yıl içindeki durumu açıklayan Yerlikaya, “2024’te motosiklet denetim sayısı, 2023’e göre yüzde 114 artış gösterdi. Ancak cezai işlemler de maalesef yüzde 101 oranında artış yaşandı.” dedi.
Yerlikaya’nın raporunda, 2019 yılında 1 milyon 470 bin 113 olan motosiklet denetim sayısının 2024’te 8 milyon 177 bin 983’e çıktığına ve 2019’da 858 bin 169 olan cezai işlem sayısının da 3 milyon 260 bin 421’e yükseldiğine yer verildi.
Ayrıca, motosiklet kazalarında hayatını kaybedenlerin sayısının son altı yıldaki seyrine de değinen Yerlikaya, “Biz denetimleri artırmamıza rağmen her gün 3,6 ölüm yaşanırken, bu sayı 2024’te 4,3’e çıktı.” şeklinde konuştu.
“HER İKİ KAZADAN BİRİNE MOTOSİKLET KARIŞMAKTADIR”
Motosikletlerin trafik kazalarındaki karışma oranlarına da dikkat çeken Yerlikaya, “Ülkemizde meydana gelen her iki kazadan birisine motosiklet karışmakta. Türkiye’de araçların yüzde 20’si motosiklet olup, bu oran kazalara karışma açısından yüzde 53, ölümlü kazalara karışma oranı ise 37,5’tir.” dedi.
Yerlikaya, 2019’da 866 motosiklet kazasında 44 bin 729 olayın yaşandığını; 2024’te ise 123 bin 712 motosiklet kazasında 1584 kişinin hayatını kaybettiğini kaydetti.
Açıklanan her bir rakamın “bir hayat” olduğuna vurgu yapan Yerlikaya, “Bir Kural 1 Ömür” ifadesini sürekli olarak gündemde tutacaklarını dile getirdi.
Özellikle kazalarda can kayıplarının yaş dağılımına da dikkat çeken Yerlikaya, geçen yıl 16-20 yaş aralığında 363 can kaybı yaşandığını, 21-25 yaş grubunda bu sayının 309, 26-30 yaş aralığında ise 207 olduğunu belirtti.
Sunumunda, motosiklet sürücülerinin kusurlu olduğu kazalardaki kayıpların 2024 dağılımına da yer veren Yerlikaya, “Kazalarda kaybedilen 1228 motosiklet sürücüsü, 199 yolcu ve 112 yayanın hayatını kaybettiğini” ifade etti. Hız ihlalinin en büyük trafik suçu olduğunu aktardı.
Motosiklet sürücülerinin ihlal ettiği trafik kuralları arasında kask takmamanın başı çektiğini belirten Yerlikaya, “2023 yılında bu ihlal için 593 bin ceza uygulanmışken, 2024’te bu rakam yüzde 112 artışla 1 milyon 261 bin 162’ye ulaştı.” dedi.
EYLEM PLANI
Denetim yapmanın gerekli olduğunu vurgulayan Yerlikaya, caydırıcı ceza uygulamalarını gündeme taşıdı. Kask takmamanın cezasının 993 lira olduğunu aktararak, bu cezanın birinci ihlal için 1500 lira, ikincisi için 3 bin lira, üçüncüsü için 9 bin lira olacağını ifade etti. Kaskı olmayan sürücülerin, ekiplerce durdurulduğunda kask gelene kadar yola devam etmeyeceğini belirtti.
Ek olarak, akrobatik hareket yapmanın cezasının 47 bin lira olacağını ve ehliyetin 60 gün süreyle alınacağını da kaydetti. Sürücü belgesiz araç kullanımının cezasının ise mevcut haliyle 18 bin 677 lira olduğunu, ancak bu ihlali tekrarlayanlar için 10 katı yani 186 bin lira olabileceğinin altını çizdi.
Yerlikaya, “Dur” ihtarına uymayanlara daha önce uygulanan 2 bin 167 lira cezanın caydırıcılığının yetersiz olduğunu belirtip, bu rakamın 47 bin lira olarak güncelleneceğini ve ehliyetin 60 gün süreyle alınacağını kaydetti.
KIRMIZI IŞIK İHLALİ YAPANLARIN SÜRÜCÜ BELGESİ İPTAL EDİLECEK
Kırmızı ışık ihlali yapanlara uygulanacak cezaları da paylaşan Yerlikaya, bu ihlalin cezasının ilk kez 5 bin lira, ikinci kez 10 bin lira, üçüncü kez 15 bin lira olarak belirleneceğini; yine bir yıl içinde 6 kez ihlal edenlerin ehliyetinin iptal edileceğini ve cezanın 80 bin lira olacağını açıkladı.