Başkan Trump’ın tarife stratejisine dair gelişmeler, piyasalarda belirleyici olmaya devam ederken, geçtiğimiz hafta açıklanan istihdam verileri, ekonomik büyümeye yönelik riskleri artıran sinyaller veriyor.
Tarife haberlerinin fiyatlamalar üzerindeki etkisi sürerken, Trump, ABD-Meksika-Kanada Anlaşması (USMCA) kapsamındaki ürünler için belirlediği gümrük muafiyetini 2 Nisan’a kadar uzatırken, Kanada’ya yönelik yeni tarifelerle tehditlerde bulundu. Kanada’nın kereste ve süt ürünlerine yüksek gümrük vergileri uyguladığını kaydeden Trump, karşılık olarak bu ülkeye tarifeler uygulayabileceklerini işaret etti.
Analistler, Trump’ın tarife politikalarındaki değişimlerin belirsizlikleri artırdığını, bunun da ülkelerin ekonomik politikalarını oluştururken öngörülebilirliği azalttığını ve yatırımcıları daha temkinli bir tutum sergilemeye yönlendirdiğini belirtti.
Öte yandan, ABD’de yürürlüğe giren tarifelerin enflasyonist etkilere yol açabileceğine dair endişeler devam ediyor. ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, geçtiğimiz cuma günü Chicago Üniversitesi’nde düzenlenen bir forumda yaptığı konuşmada, artan belirsizliklere karşın ABD ekonomisinin “iyi bir yerde” olduğunu ifade etti.
Hükümet politikalarının etkilerine dair belirsizliklere dikkat çeken Powell, faiz indirimleri konusunda acele etmeden önce daha fazla netlik beklediklerini vurguladı. Powell, “Ticaret politikasındaki yakın zamanda yaşanan gelişmelere rağmen belirsizlikler yüksek. Aceleci davranmamıza gerek yok ve daha fazla netlik beklemek için iyi bir konumdayız.” dedi.
Powell’ın görüşlerine ek olarak, diğer Fed yetkilileri de piyasalara yön vermeye devam ediyor. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Adriana Kugler, artan enflasyon riskleri nedeniyle Bankanın faiz oranlarını bir süre daha sabit tutmasının uygun olabileceğini belirtti.
Cuma günü açıklanan veriler, yatırımcıların dikkatle izlediği tarım dışı istihdamın şubatta beklenenden daha az arttığını gösterdi. ABD Çalışma Bakanlığı verilerine göre, tarım dışı istihdam 151 bin kişi artarken, işsizlik oranı yüzde 4’ten 4,1’e yükseldi. Bu dönemde federal hükümetin istihdamındaki azalma dikkat çekti. Kamu sektöründeki istihdam kaybının, Hükümet Verimliliği Departmanı’nın işten çıkarmalarından kaynaklandığı belirtildi. Analistler, federal harcama kesintilerinin ve gümrük tarifelerinin iş gücü piyasası üzerinde daha fazla baskı yaratabileceğini öngörüyor.
Fed’in dikkatle izlediği ortalama saatlik kazanç, aynı dönemde yüzde 0,3 artarak 35,93 dolara yükseldi. Şubatta artış gösteren ortalama saatlik kazanç, ocak ayında yüzde 0,4 artış yaşamıştı.
Para piyasalarındaki fiyatlamalara göre, Fed’in 2025 yılı için yılın ilk faiz indirimini haziran ayında gerçekleştirmesi bekleniyor. Bu yıl toplamda üç faiz indirimine gidileceği öngörülüyor. Bu gelişmelerle birlikte ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,29 seviyesinde, dolar endeksi ise önceki kapanışın hemen üzerinde 103,9 seviyesinde dengelendi.
Altının ons fiyatı, cuma günü yatay bir seyirle 2 bin 909 dolardan kapanırken, şu an 2 bin 908 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı ise güne, önceki kapanışın yüzde 0,7 altında 69,8 dolardan başladı.
New York Borsası’nda cuma günü, S&P 500 endeksi yüzde 0,55, Nasdaq endeksi yüzde 0,70 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,52 artış kaydetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni haftaya negatif bir seyirle başlıyor.
Avrupa borsalarında ise geçtiğimiz cuma negatif bir seyir gözlemlenirken, ABD’nin korumacı ticaret politikası bölge ekonomileri tarafından titizlikle izleniyor. ABD’nin 2 Nisan’da yürürlüğe gireceği açıklanan tarife uygulamalarının Avrupa ülkeleri üzerindeki etkisi konusunda belirsizlikler sürüyor. Avrupa Birliği’nin (AB) olası misilleme adımlarına dair haber akışı da dikkatle takip ediliyor.
Bunun yanı sıra, AB yetkililerinin savunma harcamalarını artırma planları, savunma sektöründe hisse senetlerine olan ilgiyi artırıyor. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa’nın savunma yükünü ABD’den almak için hızlandırılan çabaları vurgularken, ABD’nin bu talebinde haklı olduğunu söyledi.
Analistler, ABD yetkililerinin askeri harcamalar konusundaki eleştirilerinin ve Trump’ın korumacı tutumunun etkisiyle AB’nin savunma harcamalarını artıracağını, bu durumun piyasalara etki edebileceğini ileri sürdü.
Cuma günü, Almanya’da DAX 40 yüzde 1,75, Fransa’da CAC 40 yüzde 0,94, İtalya’da FTSE MIB 30 yüzde 0,48 ve İngiltere’de FTSE 100 yüzde 0,03 değer kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni haftaya karışık bir seyirle başladı.
Asya borsalarında da karışık bir görünüm hakimken, Çin’de açıklanan enflasyon verileri zayıf iç talebe işaret ediyor. Çin’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık bazda yüzde 0,7 düştü, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise yüzde 2,2 geriledi.
Analistler, Çin’deki iç talepteki zayıflığın, ülkenin ekonomik sağlığı için risk teşkil ettiğini belirtiyor. Ayrıca, yerel yönetimlerin borç riskleri ve gayrimenkul sektöründeki sorunlar da Çin’in ekonomik dengesini olumsuz etkiliyor.
Öte yandan, Çin’in ihracatındaki artış, yılın ilk iki ayında ABD’deki tarifelerin artışının etkisiyle yavaşladı. Çin Gümrükler Genel İdaresi verilerine göre, Ocak-Şubat 2025 döneminde ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,3 artarak 539,94 milyar dolara ulaştı; ancak bu, geçen yılın son çeyreğindeki artışın altında kaldı.
ABD’nin tarifelerle ilgili adımlarının, bölgedeki ekonomik gösterge ve stratejilere etkisi giderek artıyor. Analistler, artan ticari risklerin başta Çin olmak üzere bölge ülkelerinin stratejilerini revize etmesine yol açabileceğini belirtiyor.
Bugün açıklanan verilere göre, Japonya’nın ocak ayında cari işlemler dengesi 256,7 milyar yen açık verdi ve bu, beklenenin altında kaldı. Ayrıca, Japon tahvil piyasasındaki yükseliş dikkat çekerken, 10 yıllık devlet tahvili getirileri yüzde 1,57 seviyesine ulaşarak 2008’den bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
Bu gelişmelerle birlikte, Japonya’da Nikkei 225 yüzde 0,5, Güney Kore’de Kospi yüzde 0,6 artarken, Hong Kong’daki Hang Seng endeksi yüzde 2,2, Çin’deki Şanghay bileşik endeksi ise yüzde 0,6 düştü.
Yurt içinde ise cuma günü alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,46 değer kazanarak 10.507,11 puandan kapattı.
Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,2 artışla 36,4777’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artarak 36,5210 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde sanayi üretimi, yurt dışında ise Almanya’da sanayi üretimi ve dış ticaret dengesi ile Euro Bölgesi’nde Sentix yatırımcı güven endeksi verilerinin dikkatle izleneceğini belirtiyor. Teknik olarak BIST 100 endeksinin 10.600 ve 10.650 puanın direnç, 10.450 ve 10.350 puanın destek seviyeleri olduğunu vurguluyor.
