Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç, CNN Türk’te canlı yayınlanan programda gündemi değerlendirdi ve soruları yanıtladı.
Kılıç, “ABD ile Avrupa Birliği (AB) arasında bir kopuş bekliyor musunuz?” sorusuna yanıt verirken, yeni ABD yönetiminin farklı arayışlar içinde olduğunu belirtti.
“Avrupa-ABD ilişkileri bu noktadayken Türkiye’nin üyelik sürecinde bir hızlanma bekliyor musunuz? Yoksa Avrupa, Türkiye’siz bir kara gücü ya da ordusu oluşturabilir mi?” sorusu üzerine Kılıç, Türkiye’nin NATO’nun en büyük ikinci ordusu olduğunu, bu bağlamda Türkiye’siz bir Avrupa güvenliğinin düşünülemez olduğunu ifade etti. Kılıç, bu durumun Cumhurbaşkanı ve Dışişleri Bakanı tarafından pek çok kez dile getirildiğini vurguladı.
Kılıç, AB’nin 2019’dan beri Türkiye ile yürütülen müzakerelerde olumsuz bir duruş sergilediğini ve Türkiye ile doğrudan bir müzakere sürecinin başlatılması gerektiğini dile getirdi.
2023 sonrasında Türkiye’de kurulan yeni hükümetle birlikte ilişkilerin yoğun bir trafiğe girdiğini belirten Kılıç, olumlu yönde bazı adımlar atıldığını ve ticari konularda tekrar işbirliği toplantılarının yapılmasının gündemde olduğunu kaydetti.
– “DÜNYA BEŞTEN BÜYÜKTÜR”
Kılıç, “AB’nin bazı kuralları var. Demokratikleşme konusunda hassasiyetleri var. Peki, Türkiye yeniden bu kriterlere dönmeye hazır mı?” sorusu üzerine, özellikle Rusya-Ukrayna savaşı ve İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarındaki uluslararası tepkilere dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Dünya beşten büyüktür” ifadesinin anlamını günümüzde daha iyi anladıklarını ifade etti.
Ukrayna’daki ve diğer bölgelerdeki tepkilerdeki çifte standartlara değinen Kılıç, Türkiye’nin de haklı söylemleri olduğunu belirtti. Türkiye’nin bir hukuk devleti olduğunu ve Avrupa Konseyi’nin kurucu üyelerinden biri olduğunu hatırlatan Kılıç, çifte standartlara karşı olduklarını vurguladı.
“ABD ile masaya oturan Rusya, dönüp AB ile mi savaşacak?” sorusuna Kılıç, diplomasi barındıran süreçlerin önemini vurgulayarak cevap verdi.
Kılıç, AB üye ülkeleri ve AB’nin kurumsal yapısı arasındaki çatışmaların Brexit’e yol açtığını belirtti. Cumhurbaşkanı’nın önümüzdeki günlerde Türkiye’yi temsil etmesi planlanan toplantıda, Türkiye’nin varlığının önemine dikkat çekileceğini açıkladı.
– “SAVUNMA SANAYİMİZ SEÇİCİ DAVRANIYOR”
Kılıç, Türkiye’nin AB üyeliğinin stratejik bir hedef olduğunu ifade ederek, son bir yılda AB yöneticilerinin Türkiye’nin değerini daha iyi anladıklarını aktardı.
“AB, Türkiye’ye askeri konuda herhangi bir teklifte bulundular mı?” sorusuna, Türkiye’nin Avrupa füze sistemlerini müzakere süreçlerine dahil edildiğini belirtti.
Kılıç, Türkiye’nin Ukrayna’ya sağlanan destekler arasında ABD üretimi savunma sanayi ürünlerine altyapı desteği verdiğini ifade etti. Savunma sanayisinde işbirliği yapmaktan kaçınan birçok kurumun artık Türkiye ile ortaklık yapma peşinde olduğunu belirtti. Bu nedenle Türkiye’nin savunma sanayi konusunda artık seçici davranması gerektiğinin altını çizdi.
– “NET BİR ŞEKİLDE DURUYORUZ”
Kılıç, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ile bazı konuları görüştüğünü ve diğer mevkidaşlarıyla da temas halinde olduklarını belirtti.
Erdoğan ile Trump arasında yakın zamanda bir görüşmenin olup olmayacağı sorusuna kaşı, iletişimde olunduğunu dile getirdi.
“ABD ile Rusya’nın masaya oturmuşken uzlaşacağını düşünüyor musunuz?” sorusuna karşılık Kılıç, yapılan açıklamalara göre iki ülkenin belli konularda uzlaştığını ifade etti.
Kılıç, Suriye’deki en önemli konunun istikrar olduğunu söylerken, Türkiye’nin her zaman destekleyici bir rol oynamaya devam ettiğini belirtti.
PYD/YPG’nin Türkiye için bir tehdit olduğunu ifade eden Kılıç, bu grupların varlıklarını sürdürmelerine izin verilmeyeceğini söyledi. Türkiye’nin duruşunun net olduğunu ve buna müsamaha gösterilmeyeceğini vurguladı.
– “İSRAİL HÜKÜMETİ BİR SIKIŞMIŞLIK İÇİNDE”
İsrail Başbakanı Netanyahu’nun “Elimizi Dürzi müttefiklerimiz ve Kürt dostlarımıza uzatıyoruz.” açıklamasını değerlendiren Kılıç, Netanyahu’nun ciddi bir sıkışmışlık içinde olduğunu belirtti. Gazze’de yaşanan katliamların hesap verme zorunluluğunun Netanyahu için ağır bir yük olduğunu ifade etti.
Kılıç, Suriye’deki terör örgütlerinin herhangi bir halka ait olamayacağını belirtti ve Türkiye’nin bölgedeki diğer ülkelerle tarihî ilişkilerine de atıfta bulundu.
– “TERÖRLE MÜCADELEDE KARARLIYIZ”
Suriye’nin karışıklık yaratılması konusundaki sorulara yanıt veren Kılıç, Türkiye’nin tutumunun net olduğunu ve YPG’nin silah bırakmaması durumunda terörle mücadeleye devam edileceğini belirtti.
Suriye’deki Rusya ve İran ile ilişkilerin bozulup bozulmadığı sorusuna Kılıç, herhangi bir kırılma yaşanmadığını ifade etti.
Kılıç, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin arasında planlı bir görüşmenin olup olmadığına dair olarak, “Bugün itibarıyla böyle bir planımız yok.” dedi. Ancak anlık gelişmelere göre görüşmelerin olabileceğini de ekledi.
Suriye’deki mültecilerin geri dönüş süreçleri hakkında bilgi veren Kılıç, güvenliğin sağlanmasının önemine değindi. Türkiye’deki Suriyeli mültecilere yönelik misafirperverliklerin kalıcı etkilerinin olacağını vurguladı.
– “DOĞRU ADIMLARI ATACAĞIZ”
Kılıç, ABD Başkanı Trump’ın Hamas ile ilgili açıklamalarına atıfta bulunarak, Gazze’deki duruma dair uluslararası tutumun ne kadar önemli olduğuna dikkat çekti. Kılıç, iki devletli çözüm için doğru adımlar atacaklarını ve Türkiye’nin Gazze konusundaki görüşlerinin net olduğunu yineledi.
ABD’nin Çin’e uyguladığı vergi ve tarife meselesine de değinen Kılıç, ticaret savaşları yerine ticari mücadele terimini tercih etti. Bu mücadelenin hangi noktaya gideceğinin incelenmesi gerektiğini vurguladı.
