BRICS dışişleri bakanları toplantısında bir araya gelen temsilciler, ABD Başkanı Trump’ın uyguladığı yeni gümrük vergilerini masaya yatırdı.
Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde gerçekleşen bu önemli toplantının, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan ve kısa süre önce altı yeni üye ile genişleyen grubun, ticaretteki “tek taraflı önlemler” konusundaki endişelerini içeren ortak bir bildiriyi açıklaması bekleniyor. Brezilyalı Büyükelçi Mauricio Lyrio, “Bakanlar, çok taraflı ticaret müzakerelerinin ticaretteki ana hareket ekseni olduğunu tekrar vurgulayan bir deklarasyon üzerinde çalışıyor” şeklinde bilgi verdi.
Lyrio, ayrıca, “Herhangi bir kaynaktan gelen tek taraflı önlemlere karşı eleştirilerini de yineleyecekler; bu, BRICS ülkelerinin uzun süredir benimsediği bir tutumdur” ifadelerini kullandı. Geçen yıl, Mısır, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Etiyopya, Endonezya ve İran’ın BRICS’e katılmasıyla birlikte, bu grup ABD’nin ticaret politikalarına karşı ciddi zorluklarla mücadele etmeye başladı. Çin, ABD’ye yaptığı ihracatlarda yüzde 145 gümrük vergisi ile karşılaşmasının ardından bildiride daha sert bir üslup kullanılmasını talep etti. Ancak müzakerelere yakın bir kaynak, nihai metnin eleştirel olacağını, fakat doğrudan çatışmacı bir dille yazılmayacağını belirtti.
Trump, BRICS ülkelerinin ticarette doları devre dışı bırakacak ortak bir para birimi oluşturma çabalarına karşı çıkarak, böyle bir girişimin hayata geçirilmesi durumunda yüzde 100 oranında ek gümrük tarifeleri uygulama tehdidinde bulunmuştu. Reuters’a göre, Brezilya BRICS dönem başkanlığı sırasında ortak para birimi hedefini şimdilik erteledi. Ancak bu gündem, küresel ticarette ABD dolarına olan bağımlılığın azaltılmasına dair potansiyel yollar sunabilir.
Kasım ayında Brezilya’nın ev sahipliğinde düzenlenecek Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi hazırlıkları kapsamında, BRICS dışişleri bakanları iklim finansmanı konusunda ortak bir duruş belirlemeyi de ele alacak. Bu konu, Brezilya’nın dönem başkanlığı için belirleyici bir öncelik taşıyor.
BRICS NEDİR?
BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika Cumhuriyeti), bu ülkelerin ekonomilerini ifade etmek için kullanılan bir terimdir. BRICS, bu beş ülkenin İngilizce isimlerinin baş harflerinden oluşmaktadır.
2011’de Güney Afrika’nın birliğe katılmasının ardından, orijinal dört üye olan BRIC (ya da “the BRICs”) olarak adlandırılmaktaydı. Aynı yıl Çin’in Sanya kentinde yapılan zirveye Güney Afrika Cumhurbaşkanı Jacob Zuma’nın katılımıyla grup BRICS olarak yeniden adlandırıldı. BRICS ülkeleri arasındaki ikili ilişkiler, eşitlik, karşılıklı olarak devlet işlerine karışmama ve ortak fayda ilkeleri üzerine inşa edilmektedir. “BRIC” terimi, 2001 yılında Goldman Sachs Yatırım Bankası başkanı Jim O’Neill tarafından “Building Better Global Economic BRICs” isimli yayında ortaya atılmıştır.
Orijinal dört üyenin (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin) dışişleri bakanları Eylül 2006’da New York’ta bir araya geldiler. Tam kapsamlı bir diplomatik buluşma ise 16 Haziran 2009’da Rusya’nın Yekaterinburg kentinde gerçekleştirildi. Afganistan, Arjantin, Lübnan, Endonezya, Meksika ve Türkiye, daha önce BRICS grubuna tam üyelik için istek bildirmiştir. İran, Mısır, Nijerya, Sudan, Suriye ve en son olarak Bangladeş ve Yunanistan ise BRICS grubuna katılma sürecinde adımlar atabileceklerini duyurdular.
