Silivri açıklarında gerçekleşen 6,2 büyüklüğündeki depremden önce birçok telefona uyarı mesajı gönderildi. Bu mesajlar, özellikle Android telefon kullanıcılarına “Deprem olacak” şeklinde ulaştı.
NASIL OLDU?
Uyarıların temelinde Deprem Uyarı Sistemi yatıyor. 4,5 büyüklüğündeki ve üzerindeki depremler için devreye giren bu sistem, depremin dalgalarının yayılma prensibi doğrultusunda çalışıyor.
Akıllı telefonların içinde yer alan çok sayıda sensör, bu sistemin işleyişinde önemli bir rol üstleniyor. “Tekno Hayat” Programı Sunucusu Ahmet Can, bu sensörlerden birinin hareket sensörü olduğunu dile getirerek, “Bu sensörden gelen veriler işleniyor ve o bölgede bulunan kullanıcılardan alınan tüm bilgiler eşleştirilerek, bildirim şeklinde gönderiliyor.” şeklinde açıklamalarda bulundu.
“ODAĞIN ÜZERİNDEYSENİZ FARK SIFIR”
Jeolog Prof. Dr. Okan Tüysüz, erken uyarı sisteminin deprem dalgaları arasındaki zaman farkına dayandığını belirtti. Tüysüz, “Bir deprem meydana geldiğinde, odaktan iki farklı sismik dalga çıkar. P dalgası saniyede 6-7 km hızla, S dalgası ise 3-4 km hızla seyreder.” ifadelerini kullandı.
Tüysüz, “Sismik kayıtçılar, birinci dalga geldiğinde ikincinin de yolda olduğunu yeni haber verebilir.” diyerek, bu bilgilere dayanarak, “Eğer odanın üzerindeyseniz, aradaki fark sıfırdır ve bu durumda erken uyarı imkanı ortadan kalkar.” şeklinde ekledi.
Örnek bir durum üzerinden açıklama yapan Tüysüz, “Gemlik’te gerçekleşen bir deprem İstanbul’da 1-2 saniye önce haber almanızı sağlar; ancak İzmir’de olsaydı, İstanbul’a 15-20 saniye önce bilgi ulaşırdı.” değerlendirmesinde bulundu.
İstanbul içerisindeki deprem erken uyarı sisteminin aktif olduğunu belirten Tüysüz, “Marmara Denizi’nde bu sistem, yalnızca doğalgaz ve elektriği kesmek amacıyla kullanılıyor. Zira aradaki zaman farkı son derece kısa olup birkaç saniye ile sınırlıdır; bu süre kaçıp kurtulmanız için yeterli değildir.” dedi.
NASIL AKTİF EDİLİYOR?
Ahmet Can, kullanıcıların Google’ın Android işletim sistemini kullanarak bu sistemi etkinleştirebileceğini belirtmiştir. “Ayarlara girerek, güvenlik ve acil durum seçenekleri altında deprem uyarıları bölümünü bulup aktif hale getirmek gerekmekte.” şeklinde bilgi verdi.
