Kaş ilçesindeki Patara’da, milattan önce 1’inci yüzyılın ortalarında kurulan Likya Birliği’nin başkenti olması sebebiyle yürütülen kazı ve restorasyon çalışmaları devam ediyor.
Önceden yürütülen kazı başkanlığı görevini Prof. Dr. Havva İşkan Işık’ın üstlendiği bu çalışmalarda, Roma İmparatoru Nero’nun prestij projesi olarak bilinen antik deniz fenerinin restorasyonu tamamlandı.
Yaklaşık 2 bin yıllık geçmişe sahip olan bu deniz feneri, yüzde 80 oranında orijinal taşları kullanılarak yeniden inşa edildi.
Prof. Dr. Havva İşkan Işık, 2020 yılında başlayan ve neredeyse 5 yıl boyunca süren restorasyon çalışmalarının sona erdiğini açıkladı. “Roma İmparatoru Claudius tarafından milattan sonra 43 yılında kurulan Lykia Eyaleti’nin merkezi Patara’da, İmparator Nero tarafından inşa ettirilen deniz fenerinin kule restorasyonu tamamlandı. Nihai kontrollerin ardından iskele kaldırılacak ve kule vinçle yukarı alınacak. Emeğim kadar çok büyük bir heyecan yaşıyorum.” şeklinde ifade etti.
2 BİN 500 ORİJİNAL TAŞ KULLANILDI
Kazı çalışmaları, 32 yıl önce Akdeniz Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fahri Işık ve eşi Havva İşkan Işık tarafından başlatıldı. Bu süre zarfında, yüzlerce tarihi eser gün yüzüne çıkarıldı. Bunlar arasında, milattan sonra 64 yılında Roma İmparatoru Nero tarafından yaptırılan deniz feneri de önemli bir yer tutuyor. 2000 yılında dönemin kazı başkanı Prof. Dr. Fahri Işık tarafından tespit edilen bu eser, daha sonra Prof. Dr. Havva İşkan Işık tarafından ortaya çıkarıldı ve 2 bin 500 orijinal taş bulundu.
26,5 METRE YÜKSEKLİĞİNDE
Deniz fenerinin, 1481 yılındaki Rodos depremi ve bunun sonucunda oluşan tsunami nedeniyle yıkıldığı düşünülüyor. Gelecek olası depremlere veya tsunamilere karşı da önlem olarak teknik rapor hazırlandı. Uzun süreli kazı çalışmaları sonucunda elde edilen 2 bin 500 taşın orijinal yerleri, taş hastanesinde tek tek röntgen çekilerek ve yapay zeka teknolojileri kullanılarak belirlendi. Yapının yüzde 80’i orijinal taşlardan, yüzde 20’si ise yeni taşlardan oluşacak şekilde 26,5 metrelik yapı tamamlandı.
NERO’NUN PRESTİJ PROJESİ
Roma İmparatoru Nero’nun prestij projesi olarak öne çıkan deniz fenerinde, kimin tarafından yapıldığı ve yapım tarihiyle ilgili bilgilerin yer aldığı yazıtlar bulunuyor. Kazı çalışmaları sırasında elde edilen taş yazıtlarda, Patara Meclisi ve Patara halkının dönemin valisi Sextus Marcius’a yönelik, "Likya halkını 8 yıl boyunca hiçbir rüşvet almadan, adaletle yönettiğiniz için ve şehrimizi güzel yapılarla süslediğiniz için teşekkür ederiz." ifadeleri yer alıyor.
