Bilim camiasını derinden etkileyen kozmik olaylardan biri daha kaydedildi.
Yaklaşık 300 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir galaksinin merkezindeki, uzun bir süre boyunca aktif olmayan süper kütleli kara delik, gökbilimcilerin tanık olduğu en büyük ve etkileyici X-ışını patlamalarından birini deneyimledi.
Naftemporiki’de yayımlanan habere göre, bu yeni aktif dönem, çevresindeki maddeyi doğurarak yarı periyodik patlamalar (QPE) şeklinde kendini gösteren bir uyanışa işaret ediyor.
Süper kütleli kara delik, uzun yıllar boyunca sessiz kalmış ve galaksinin “aktif galaktik çekirdek” ya da “AGN” olarak adlandırılan bölümünde hâkimiyetini sürdürmüştür.
Bu kozmik AGN nesnesine “Ansky” adı verilmiştir. Ansky’nin uyanış süreci, ilk olarak 2019 yılının sonlarında tespit edilmiş ve NASA’nın Swift X-ışını uzay teleskobu aracılığıyla gelişmeler takip edilmiştir.
Şubat 2024 itibarıyla gökbilimciler, Ansky’ye enerji sağlayan kara deliğin düzenli aralıklarla patlama gerçekleştirdiğini gözlemlemeye başladılar. Bu gelişme, süper kütleli bir kara deliğin patlamasını gerçek zamanlı olarak inceleme fırsatı sundu.
“YÜZ KAT DAHA FAZLA ENERJİ AÇIĞA ÇIKIYOR”
Gözlem yapmak ve verileri toplamak amacıyla çok sayıda yer ve uzay tabanlı teleskop kullanan araştırma ekibinden Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) Johin Chakraborty, “Ansky’den gelen X-ışını patlamaları, tipik bir QPE’de tespit ettiğimizden on kat daha büyük ve daha parlak. Bu patlamaların her biri, başka bölgelerde gözlemlenenlerden yüz kat daha fazla enerji açığa çıkarıyor” açıklamasında bulundu.
Ansky’nin patlamalarının, şimdiye kadar gözlemlenen en uzun süreli patlama periyodu olan yaklaşık 4,5 gün sürdüğünü vurgulayan Chakraborty, “Bu durum, mevcut modellerimizi zorladığı gibi, bu X-ışını patlamalarının nasıl oluştuğuna dair bilgimizi de sorgulatıyor” diye ekledi.
