Ticaret Bakanlığı ve Tarım ve Orman Bakanlığı, Adana, Mersin ve Hatay’da meydana gelen don olayları nedeniyle iç arz ile talep dengesinin korunması hedefiyle limon ihracatını kısa süreliğine durdurmuştu.
Yaşanan bu gelişmenin ardından limon sektörü temsilcileri ile yapılan değerlendirmelerde, ihracat kısıtlamasının kaldırılması yönünde karar alındı. Ürünün iç piyasa fiyatlarının izleneceği belirtildi.
Bu durum ile birlikte, son yıllardaki limon ihracatı istatistiklerine dikkat çekilmeye başlandı.
Limon ve tatlı limonda geçen yıl 361 milyon dolarlık dış satım yapıldı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2020 yılında 271,4 milyon dolar olan limon ve tatlı limon (taze veya kurutulmuş) ihracatı, 2021’de 292,1 milyon dolara yükseldi. 2022 yılında ise bu rakam 271 milyon dolara geriledi.
2023 yılı itibarıyla limon ihracatı 357,8 milyon dolar olarak kaydedilirken, geçtiğimiz yıl bu tutar 361 milyon dolara ulaştı. Böylece, 2020-2024 dönemini kapsayan 5 yıllık süreçte toplam 1,5 milyar dolarlık limon ihracatı gerçekleştirilmiş oldu.
Türkiye, 2023 yılının ilk iki ayında ise 95,1 milyon dolarlık limon dış satımı yaptı.
Irak’a limon ihracatı bir yılda yüzde 25 yükseldi
Türkiye’nin limon ihracatında en fazla değişim yaşanan ülkeler dikkat çekici bir profil ortaya koyuyor. 2020-2022 yılları arasında en fazla limon ihraç edilen ülke Rusya iken, bu dönemin sonrasında Irak ilk sıraya yerleşti.
2023 yılında Irak’a 89,9 milyon dolarlık limon ihraç edilirken, geçen yıl bu rakam 112,4 milyon dolara yükseldi. Irak, bu yılın iki ayında da en fazla dış satım yapılan ülkeler arasında yer aldı. Türkiye, bu süre zarfında Irak’a 43,8 milyon dolarlık limon dış satımı gerçekleştirdi.
5 yılda toplam 9,2 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirildi
Limon ithalatı ise 2020 yılında 1,2 milyon dolar olarak kaydedilirken, 2021’de bu tutar 1,7 milyon dolara, 2022’de 2,3 milyon dolara ve 2023 yılında 2,5 milyon dolara ulaştı. Geçtiğimiz yıl ise limon ithalatı 1,5 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Böylece, Türkiye, 2020-2024 döneminde toplam 9,2 milyon dolarlık limon ithalatı yaptı. 2023 yılının ilk iki ayında gerçekleştirilen limon ve tatlı limon ithalatı ise 154,5 bin dolar olarak belirlendi.
“Şu an depolarımızda 500 bin ton limon olduğunu tahmin ediyoruz”
Akdeniz Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, bölgede yaklaşık bir ay önce meydana gelen don olayını hatırlatarak, “Don olayının geleceği aslında belliydi. Üreticilerin ve tüccarların, limonların büyük bir bölümünü kesip depolara koyduğunu tahmin ediyoruz. Şu an depolarımızda 500 bin ton limon olduğunu düşünüyoruz.” ifadesini kullandı.
Yılmaz, depolardaki limonların iç piyasa ve ihracat için kullanılacağını belirterek, “Yeni limon hasadımızın başlayacağı ağustos-eylüle kadar iç piyasada yaklaşık 150 bin ton limon tüketilir. Depolanan limonların geriye kalan 350 bin tonluk kısmı da ihracatımızı karşılar.” şeklinde açıklama yaptı.
Yılmaz, Ticaret Bakanlığı yetkililerine durumu aktardıktan sonra limon ihracatına getirilen kısıtlamanın kaldırıldığını vurguladı. “Şu an için 15 Mayıs’a kadar ihracat yasağı yok, bu süre limon ihracatı için yeterli.” şeklinde konuştu. Ayrıca, limon fiyatlarının son bir ayda arttığını belirterek, fiyatların daha sıkı denetim altında tutulmasını ve fırsatçılara fırsat verilmemesi gerektiğini ifade etti.
