Washington ve Tahran arasındaki diplomatik ilişkilerin yeniden canlanıp canlanmayacağı konusunda belirsizlik sürüyor. İran ve ABD, yarın yeni bir nükleer anlaşma müzakeresi için bir araya gelecek. Görüşmeler öncesinde Beyaz Saray, İran’a yönelik tehdit içerikli açıklamalarda bulunurken, Tahran ise ABD’nin bu tehditleri bir kenara bırakması halinde anlaşma olasılığının artacağı ifade edildi.
Washington-Tahran hattındaki diplomatik süreç, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’e yazdığı tehdit içeren mektup ile başlamıştı. Trump, 7 Mart’ta gönderdiği mektubu, Birleşik Arap Emirlikleri aracılığıyla 12 Mart’ta Tahran’a ulaştırdı. İran, bu mektuba yanıtını 27 Mart’ta Umman üzerinden gönderdi.
İki taraf arasındaki mektup diplomasisi sonuç vermek üzere ve taraflar yarın Umman’da nükleer anlaşmayı görüşmek için toplanacak.
Müzakerelerin nasıl ilerleyeceği ise henüz netlik kazanmadı. ABD, doğrudan görüşmelerde ısrarcı davranırken, İran dolaylı müzakereleri tercih etmekte. Toplantılarda ABD’yi Başkan Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff temsil ederken, İran’ı Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi’in temsil etmesi bekleniyor.
“İRAN HER TÜRLÜ ZORBALIĞI REDDEDER”
İran resmi haber ajansı IRNA’ya konuşan İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Taht Revançi, barışçıl nükleer programa dair görüşmelere hazır olduklarını belirtti. Revançi, “Amerikan tarafı ilgisiz konuları gündeme getirmez ve tehditlerden vazgeçerse, anlaşmaya varma olasılığı yüksek. İran, karşılıklı saygıya dayalı diyalog ve etkileşime inanır ve her türlü zorbalığı reddeder.” dedi.
ABD YİNE TEHDİT ETTİ: BEDELİ AĞIR OLUR
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, yarın yapılacak doğrudan görüşmeler öncesinde ABD’nin tutumunu değerlendirdi. Leavitt, bu müzakerelerin kritik öneme sahip olduğunu vurgulayarak, “Başkan Trump, İran’ın asla nükleer silah elde etmemesi için diplomasi ve doğrudan görüşmelere inanıyor.” şeklinde konuştu. Leavitt, “Diplomasinin işe yaramaması durumunda tüm seçeneklerin masada olacağı” uyarısını yaptı ve İran’ın bir seçim yapması gerektiğini vurguladı: “Ya Başkan Trump’ın taleplerini kabul edersiniz ya da bunun bedeli ağır olur.”
SON DOĞRUDAN GÖRÜŞME OBAMA DÖNEMİNDE
Trump, başkanlığının ilk döneminde ABD’nin 2015 yılında İran ile imzalanan nükleer anlaşmadan ayrıldığını açıklamıştı.
Ocak ayında Beyaz Saray’a dönüşüyle birlikte İran’a yönelik azami baskı politikası uygulayacağını belirten Trump, ABD’nin İran’ın nükleer programı ve petrol ağını hedef alan yeni yaptırımları duyurdu. Biden yönetiminde ise ABD ve İran, dolaylı görüşmelere katılmış fakat pek ilerleme kaydedilememişti. İki ülke arasındaki bilinen en son doğrudan görüşmeler, Obama döneminde, 2015’te gerçekleşmişti. O yıl imzalanan anlaşma, yaptırımların gevşetilmesi karşılığında İran’ın nükleer programını sınırlamayı öngörüyordu. Trump’ın anlaşmadan çekilmesinin ardından, İran da yükümlülüklerini askıya almış ancak anlaşma hâlâ yürürlükte kalmıştı. Bu anlaşmanın süresinin Ekim ayında dolması bekleniyor.
