New York borsası, ABD Başkanı Donald Trump’ın tarife politikasına ilişkin artan endişelerle birlikte günü zararla kapatmayı tercih etti.
Kapanış itibarıyla, Dow Jones endeksi 1000 puandan fazla kayıpla yüzde 2,50 azalarak 39.593,66 puana geriledi. S&P 500 endeksi yüzde 3,46 düşüş yaşayarak 5.268,05 puana, Nasdaq endeksi ise yüzde 4,31’lik bir kayıpla 16.387,31 puana indi. Trump’ın karşılıklı tarifeleri konusunda aldığı erteleme kararının sadece 24 saat sonra piyasalarda yaşanan ralli sonrasında, tarife endişelerinin yeniden ön plana çıkmasıyla satış baskısının arttığı gözlemlendi. Trump, Truth Social hesabından yaptığı açıklamada, ABD’nin ticaret ortaklarına yönelik ek tarifelerin 90 gün süreyle durdurulmasını ve bu süre içinde yüzde 10’luk temel tarife oranının uygulanmasını onayladığını bildirdi. Diğer yandan, Trump, Çin’e uygulanan tarifeyi yüzde 125’e yükselttiğini duyurdu.
Bu gelişmenin arkasından Avrupa Birliği (AB), ABD’nin çelik ve alüminyum ithalatına yönelik tarifelerine karşı hazırladığı tedbirleri 90 gün süreyle askıya alacağını duyurdu. Çin yönetimi ise artan tarife geriliminde geri adım atmayacaklarına dair mesajlar verdi.
Beyaz Saray, Çin’e uygulanacak olan tarifelerin detaylarını açıklarken, Trump’ın duyurusunun yalnızca karşılıklı tarifeleri kapsadığı ve toplam tarife oranının fentanil krizi sonrasında uygulananlarla birlikte yüzde 145’e ulaştığını belirtti.
ANALİSTLERİN ENDİŞELERİ
Analistler, Washington ve Pekin arasındaki ticari gerilimlerin, ABD’de olumlu gelen ekonomik veriler ve ticaret anlaşmaları konusunda müzakerelere dair iyimserliği gölgede bıraktığını ifade etti. Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ticaret savaşının tırmanmasının, ekonomik büyümeye kalıcı zararlar vereceği endişesinin satışları tetiklediğine dikkat çekildi.
Ek tarifelerin 90 gün süreyle durdurulmuş olmasına rağmen, belirsizliklerin devam ettiğine işaret eden analistler, yatırımcıların temkinli davranmaya ve ekonomik sonuçları değerlendirmeye devam etmesi nedeniyle piyasalardaki oynaklığın süreceğini öngördü. Bu gelişmeler doğrultusunda, "korku endeksi" olarak bilinen VIX Endeksi yüzde 21 artışla 40 seviyesinin üzerine çıktı.
Makroekonomik veriler de dikkat çekici sonuçlar sundu. ABD’de açıklanan verilere göre, enflasyon hızının yavaşlamaya devam ettiği görüldü. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), mart ayında aylık yüzde 0,1 oranında düşüş gösterirken, yıllık bazda ise beklentilerin altında kalarak yüzde 2,4 olarak gerçekleşti. Böylelikle, Mayıs 2020’den bu yana ilk kez TÜFE’de aylık bazda azalma kaydedilmiş oldu. Çekirdek TÜFE ise aylık yüzde 0,1’lik bir artışla ve yıllık yüzde 2,8 ile beklentilerin altında seyretti. Analistler, enflasyon verilerinde yukarı yönlü bir hareketin henüz görülmediğini, uygulamaya konulan tarifelerin etkisinin ise gelecek aylarda netleşeceğini belirtti.
ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı ise 5 Nisan ile biten haftada önceki haftaya göre 4 bin kişi artarak 223 bine ulaştı ve bu durum piyasa beklentileriyle örtüştü.
FED ÜZERİNDE TARİFE BELİRSİZLİĞİ
Tarife belirsizliği, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikasını daha karmaşık bir hale getirirken, Fed yetkililerinin açıklamaları da yakından takip ediliyor. Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, tarifelerin "stagflasyonist bir şok" yarattığını ve Fed’in fiyat istikrarı ile maksimum istihdam hedeflerini zora soktuğunu belirtti. Goolsbee, belirsizliklerin ne kadar hızlı azalırsa, Fed’in borçlanma maliyetlerini o kadar hızlı düşürebileceğini vurguladı.
Dallas Fed Başkanı Lorie Logan, beklenenden daha yüksek tarifelerin işsizlik ve enflasyonu artırma ihtimalinin yüksek olduğunu aktardı. Kansas City Fed Başkanı Jeff Schmid ise fiyat istikrarı hedeflerini tam istihdam hedefleri ile dengeleme gerekliliği doğarsa, enflasyonu kontrol altına almaya öncelik vereceğini ifade etti. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Michelle Bowman, ABD ekonomisinin güçlü kalmaya devam ettiğini ancak ticaret politikalarının etkisinin belirsiz kaldığını belirtti.
Analistler, ABD’deki enflasyon görünümü ve ekonomik gidişat hakkında daha fazla bilgi edinmek için yarın açıklanacak Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ile JPMorgan Chase, Wells Fargo ve Morgan Stanley gibi büyük bankaların bilançolarının yatırımcılar tarafından yakından izleneceğini kaydetti.
