TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Özbekistan’ın Taşkent şehrinde düzenlenen Parlamentolar Arası Birlik (PAB) 150. Genel Kurulu dolayısıyla Bağlantısızlar Hareketi Parlamenter Ağı Konferansı’na iştirak etti.
Konferansa Azerbaycan Milli Meclisi Başkanı Sahiba Gafarova başkanlık etti. Kurtulmuş, bu yıl dördüncüsü gerçekleştirilen konferansta Bağlantısızlar Hareketi’nin, Soğuk Savaş döneminin kutuplaşmış yapısı içinde bağımsızlık ilkesini gözeten ülkelerin oluşturduğu özgün bir siyasi duruş olduğunu vurguladı. Bandung Konferansı’nın şekillendirdiği bu iradenin; barış, eşitlik ve egemenlik odaklı sürdürülebilir bir uluslararası sistemin sağlanmasında önemli bir rol oynadığını ifade eden Kurtulmuş, kuruluş ilkelerinin aradan geçen 70 yıla rağmen hala geçerliliğini koruduğunu belirtti.
Kurtulmuş, yeni çok merkezli dünya düzeninde bu ilkelerin daha fazla önem kazandığına inandığını dile getirerek şunları kaydetti:
“Bağlantısızlar Hareketi’nin çalışmalarını dikkatle takip ediyor ve 2006 yılından bu yana üst düzey toplantılarına katılma çabası içerisinde bulunuyoruz. Uluslararası sistemde adalet ve reform taleplerimizin, Hareket’in temel prensipleriyle örtüştüğüne inanıyoruz. Türkiye, Bağlantısızlar Hareketi’nin savunucusu olduğu temel ilkelere desteğini her fırsatta yinelemektedir. Vizyonumuz; adil, barışçıl ve kapsayıcı bir uluslararası düzenin inşasıdır. Bu doğrultuda, hem bölgemizde hem de küresel ölçekte istikrara katkıda bulunmak için çaba sarf ediyoruz. Afrika, Asya, Latin Amerika, Balkanlar, Orta Doğu ve Avrupa’da etkin bir diplomasi sürdürmeye gayret gösteriyoruz. Amacımız, daha müreffeh, daha huzurlu ve daha adil bir dünya için çalışmaktır.”
“Kural temelli olduğu iddia edilen uluslararası düzen, bizatihi kendisi bir krize dönüşmüştür”
Kurtulmuş, dünya genelinde belirsizliklerin, jeopolitik risklerin, siyasi ihtilafların ve askeri çatışmaların artış gösterdiğine dikkat çekti. Çift kutupluluk veya tek kutupluluk taleplerinin geride kaldığını, dünyanın hızla çok kutuplu ve çok merkezli bir döneme girdiğini vurguladı.
Eski sistemin sorunlarla başa çıkmakta yetersiz kaldığını ifade eden Kurtulmuş, “Eski döneme ait yapılar, mevcut duruma yanıt vermekte yetersiz kalmaktadır. Bu durum, uluslararası kurumlar ile gerçeklik arasındaki mesafenin de açılmasına neden olmaktadır.” dedi.
Kurtulmuş, iklim krizlerinden savaşlara, düzensiz göç dalgalarından açlık ve kalkınma sorunlarına kadar yaşanan her krizin mevcut uluslararası sistemin geçerliliğini sorguladığını kaydederek, “Son 1.5 yılda Filistin’de yaşanan ağır insani dram, bu krizlerin daha iyi anlaşılmasına olanak sağlamıştır. Filistin’deki olaylar sadece o bölge halkının sorunu değildir; bu, insanlığın ortak bir sorunudur.” diyerek bu acılara çözüm üretemeyen uluslararası sistemin eleştirisini yaptı.
Israil hükümetinin hukuk dışı eylemlerine yönelik uluslararası kurumların sessizliğinin mevcut sistemin meşruiyetini sorgulattığını dile getiren Kurtulmuş, “Bugün, kural temelli olduğu iddia edilen uluslararası düzen kendisi bir krize dönüşmüştür. Ancak bu durum, yeni bir sistemin inşası için fırsatlar sunmaktadır. Daha adil, kapsayıcı bir küresel sistem kurulması mümkündür ve bu yeni yapının temelinde adalet ilkesi yer almalıdır.” açıklamasında bulundu.
“Birleşmiş Milletler reforme edilmeli”
Kurtulmuş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Dünya beşten büyüktür” söyleminin, mevcut duruma karşı bir çığlık olduğunu belirterek, Birleşmiş Milletler’in reform edilmesi ve BM merkezli etkin, şeffaf çok taraflı bir sistemin inşa edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Yeni uluslararası düzenin inşasında insanların yaratılışta eşitliği ve devletlerin egemenlikte eşitliğinin önemine dikkat çeken Kurtulmuş, “Irk, inanç, kültür ya da coğrafya bazında ayrıcalıklı bir hiyerarşi, sadece uluslararası barışı değil, insanlık onurunu da zedeler. Bu nedenle, Bağlantısızlar Hareketi bu anlayışa karşı tarihi bir itirazdır ve bu itirazı her ortamda desteklemeye devam edeceğiz.” dedi.
Kurtulmuş, barış, istikrar ve kalkınma hedefi doğrultusunda Hareket’in yanında yer alacaklarını belirterek, insanları yaratılışta eşit, devletleri de egemenlikte eşit kılacak yeni bir dünya inşa etme gayretinde olacaklarının altını çizdi.
