Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen 2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi Tanıtım Toplantısı’nda konuşma gerçekleştirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın basına yansıyan önemli açıklamaları şu şekilde özetlenebilir:
“Yeni mücadele dönemine her açıdan hazırlıklı ve planlı girmeyi hedefliyoruz”
Küresel gelişmeler, öngörülebilir ve bağımsız kalkınma modellerinin daha fazla önem kazandığı yeni bir dönemi işaret ediyor. Biz de tüm stratejik planlarımızı bu çerçevede oluşturuyoruz. Gelecek yüzyılın şekillenmesinde belirleyici olacak bu yeni mücadele dönemine tam anlamıyla hazırlıklı ve planlı bir şekilde girmek istiyoruz.
Milli Teknoloji Hamlesi vizyonumuz doğrultusunda geliştirdiğimiz 2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi belgesini bu anlayışla oluşturduk. Böylelikle sanayi ürünlerimizi daha verimli ve rekabetçi bir şekilde çıkaran bir ekosistem yaratmayı hedefliyoruz. Teknolojide bağımsızlığı en yüksek seviyeye taşımayı, Türkiye’yi ise hem teknoloji üretiminde hem de yüksek teknoloji ürünleri üretimi ve ihracatında lider ülkelerden biri haline getirmeyi arzuluyoruz.
“IHA’larımız göğsümüzü kabartıyor”
Son 23 yıl içerisinde ülkemiz, kalkınma, teknoloji ve savunma sanayisinde elde ettiği başarılarla uluslararası güç dengelerinde etkili bir konum elde etmiştir. Savunma paradigmasını değiştiren insansız hava araçlarımızla gurur duyuyoruz. 5. nesil savaş uçağımız KAAN, gökyüzü ile buluştu. Yerli elektrikli ve akıllı otomobilimiz Togg yolda. Ancak, kimi kişiler tarafından zaman zaman boykot listelerine dahil edilmesini milletimizin takdirine bırakıyoruz. Allah’ın izniyle, Türkiye’de üretim yapan yerli ve milli markalarımızı korumak için mücadele edeceğiz.
Ekonomiden demokrasiye kadar her alanda kazanımlarımıza saldıranlar er geç kaybedeceklerdir. Biz, boş gündemlerle değil, işimize odaklanıyoruz. Milli Uzay Programı kapsamında ilk insanlı uzay görevimizi gerçekleştirdik. Yüzde 80 oranında yerli üretimle ürettiğimiz ilk milli haberleşme uydumuz TURKSAT 6A’yı uzaya gönderdik. Böylece dünyada haberleşme uydusu üretebilen 11 ülkeden biri haline geldik.
“Ülkemizin kutup bölgelerindeki varlığını güçlendirdik”
Antarktika’ya 9, Arktik’e 4 bilimsel sefer düzenleyerek, ülkemizin kutup bölgelerindeki varlığını pekiştirdik. Teknofest etkinlikleri ile milyonlarca gencimizi Türkiye’nin teknoloji geliştirme sürecine dahil ettik. Teknoparklar, Ar-Ge ve tasarım merkezleri ile Türkiye’nin inovasyon ekosistemini neredeyse sıfırdan inşa ettik. Güçlü yatırım teşvikleriyle üretim altyapısını destekleyerek, birçok stratejik alanda öncü konuma yükseldik.
Milletimize karşı sorumluluğumuz, daha büyük idealler için çabalamamızı, küresel ekonomide kalıcı bir liderlik oluşturmamızı gerektiriyor. 2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi, işte bu büyük vizyonun bir parçası olarak hazırlandı.
“Stratejimiz 100 strateji ve 20 makro hedef içermektedir”
Stratejimiz, 5 ana hedef doğrultusunda belirlenen 100 strateji ve 20 makro hedef içermektedir. İlk hedefimiz, yüksek teknolojide ve kritik alanlarda Ar-Ge ile yerli üretim kapasitesini artırarak dışa bağımlılığı azaltmaktır. Belirlenen 27 strateji ile özgün teknoloji geliştirme kapasitemizi hızlandıracağız.
Sanayileşme İcra Komitesi, yerli ve milli ürünlerin kamuya tedarikinde engelleri kaldırarak tarihi bir yerli üretim ve teknoloji atılımı gerçekleştirecektir.
“Sahadaki etkimizi güçlendireceğiz”
Yarı iletkenler, nükleer teknolojiler, biyoteknoloji ve petrokimya gibi stratejik alanlarda kamu destek mekanizmalarıyla sahadaki etkimizi artıracağız. Otomotiv sektöründe batarya, hidrojen yakıt pili ve elektronik yakıt teknolojilerine geçiş için çalışmalar yapacağız. Uçan araba ve otonom araç teknolojileri için Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarını destekleyeceğiz.
Terminal İstanbul, Go Girişim Ofisleri, Girişim Sermayesi Fonları gibi araçlarla ülkemizi teknoloji girişimciliği konusunda küresel bir merkez haline getireceğiz. HIT 30 Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı ve proje bazlı teşvikler ile finansal desteği çeşitlendireceğiz.
“Yeni nesil haberleşme altyapımızı güçlendireceğiz”
İkinci hedefimiz, dijital ekonomiye geçiş yaparak teknoloji çağının lider ülkelerinden biri olmaktır. Bu çerçevede yer alan 15 strateji ile dijital dönüşümü sadece sanayi değil, ekonominin genelinde hızlandırmayı planlıyoruz. Fiber iletişim, 5G ve diğer yeni nesil haberleşme altyapısını güçlendirecek adımlar atacağız.
Endüstriyel robotlar ve diğer ileri imalat teknolojilerinde yerli üretim kapasitemizi artıracak, işletmelerin dijital dönüşümüne yönelik destekleri genişleteceğiz.
“Türkiye’nin dijital altyapısını güçlendireceğiz”
Dijital yetkinliklerle insan kaynağımızı dönüştürmek için yerli ve milli siber güvenlik uygulamaları geliştireceğiz. Ayrıca, dijital platformlarda yerli çözümler geliştirerek Türkiye’nin dijital altyapısını daha dayanıklı hale getireceğiz.
Strateji belgemizin üçüncü hedefi, yeşil ve döngüsel ekonomiye geçiş sağlayarak sanayi kaynaklı karbon emisyonlarını azaltmaktır. Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı olan Avrupa Birliği ile rekabet gücünü artırmak için yeşil dönüşüm süreçlerine uyum sağlamak şart.
“Entegrasyona özel önem vereceğiz”
Üçüncü hedef altında Avrupa Yeşil Mutabakatı ve karbon düzenleme mekanizmasına uyum düzeyimizi artıracak teknik ve hukuki düzenlemeleri hayata geçireceğiz. Güneş enerjisi ve rüzgar türbini teknolojilerinde yerli üretim kapasitesini artıracağız.
Karbon yakalama, kullanma ve depolama teknolojilerinde yerli çözümler üreterek yeşil hidrojen ekosistemini harekete geçireceğiz. Dördüncü hedefimiz, küresel pazarlara entegrasyonu ve rekabet gücünü artırmaktır. Bunun için gelişmiş ülkelerdeki teknoloji şirketleriyle entegrasyona özel önem vereceğiz.
Kritik hammaddeye erişimi güvence altına almak için uluslararası işbirlikleri tesis edeceğiz. Basra ve Hazar merkezli ticaret koridorları inşa edeceğiz. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türk Devletleri, Ortadoğu ve Afrika ülkeleriyle sanayileşme birikimimizi paylaşarak bu ülkelerin üretim ve araştırma ekosistemlerinin gelişimine katkı sağlayacak kılavuzluk yapacaktır.
“Yeni üretim, lojistik ve istihdam koridorları oluşturacağız”
Stratejimizin beşinci amacı, imalat sanayinin verimlilik ve kapasite sorunlarını çözmek ve krizlere karşı dayanıklılığını artırmaktır. Bu kapsamda yeni planlı sanayi alanları kurmayı hedefliyoruz. Ayrıca, riskli bölgelerdeki tesislerin güvenli bölgelere taşınmasını kolaylaştıracak adımlar atacağız.
Özellikle organize sanayi bölgeleri dahil olmak üzere, yeni üretim, lojistik ve istihdam koridorları oluşturacağız. Ulaşım bağlantılarını çeşitlendirecek ve altyapıları güçlendireceğiz. Afet yönetimi teknolojilerini geliştirerek dayanıklı bir ekosistem oluşturma hedefindeyiz.
“KOBİ’lerin ölçek büyütme yatırımlarını destekleyeceğiz”
KOBİ’lerin finansmana erişimini kolaylaştıracak mekanizmalar geliştirecek ve sanayi ile teknoloji girişimlerine özel bir finansman modeli benimseyeceğiz. Model fabrikaların sayısını artırarak, KOBİ’lerin büyüme yatırımlarını destekleyeceğiz.
Hedefimiz, 2024 yılında 247 milyar dolara yükselecek imalat sanayi ihracatını, 2030 yılına kadar 400 milyar dolara ulaştırmaktır. Yüksek teknolojili ürün ihracatımızı ise 30 milyar dolar seviyesine çıkarmayı planlıyoruz.
“100 milyar dolarlık Turcorn değerlemesi hedefine ulaşacağız”
ARGE harcamalarını milli gelir içinde yüzde 2,20 seviyesine yükselteceğiz ve organize sanayi bölgelerinin toplam yüzölçümünü 350 bin hektara çıkaracağız. 2030 yılına kadar 20 milyar dolarlık girişim sermayeli yatırım çekerek 100 bin teknoloji girişimi oluşturacağız.
2030 Sanayi ve Teknoloji Strateji Belgesi’nde belirttiğimiz stratejilerin yanı sıra 37 öncelikli proje ve program tanımladık. Türkiye’nin stratejik altyapılardaki dışa bağımlılığını azaltmak için bölgesel konumlanmayı güçlendiren sistem geliştireceğiz. Uydu üretim becerimizi bir araya getirerek uluslararası rekabet gücümüzü artıracak milli bir uydu sistemi kuracağız.
“KAAN seri üretime geçecek”
Milli muharip uçağımız KAAN, seri üretime geçecektir. Çelik Kubbe ile hava savunma sistemlerimizi bir ağa entegre etmeye hazırlanıyoruz.
Stratejik yatırımlar için zamanlama ve lojistik bağlantıları güçlü mega endüstriyel parklar inşa edeceğiz. Biyoteknoloji Üretim Programı ile yerli biyoteknolojik ilaç üretimini destekleyeceğiz.
“Ulusal Kuantum Enstitüsü’nü kuracağız”
Kuantum teknolojilerinde araştırma altyapısını güçlendirmek amacıyla Ulusal Kuantum Enstitüsü’nü kuracağız. Nükleer enerji alanında önemli sıçramalar sağlayacak nükleer bir teknopark inşa edeceğiz ve yerli modüler nükleer reaktör geliştireceğiz.
Daha önce 9 başarılı araştırma seferi gerçekleştirdiğimiz Antarktika’ya kutup araştırma üssü inşa edeceğiz.
“Çip üretiminin tüm aşamalarını Türkiye’de gerçekleştireceğiz”
Teknolojik bağımsızlık açısından kritik olan çip üretiminin tüm aşamalarını Türkiye’de gerçekleştireceğiz. Yapay zeka ve süper bilgisayar yatırım programımızla bu alandaki altyapımızı güçlendireceğiz.
Otomotiv üretim altyapısını destekleyecek kamu finansman programları oluşturuyoruz. Tersine beyin göçü programıyla nitelikli bilim insanlarını ülkeye geri çekme çalışmalarını sürdürüyoruz. Temel bilimler alanındaki araştırmaları desteklemek için yeni programlar geliştiriyoruz.
“Sanayi ve Teknoloji Kolejleri kuracağız”
Sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli iş gücünü yetiştirmek amacıyla meslek liseleri ve fen liselerinin özelliklerini bir araya getiren Sanayi ve Teknoloji Kolejleri kurulacaktır. Milli Teknoloji Atölyeleri ile gençlerin bilim ve teknoloji yarışmalarına hazırlanmaları sağlanacaktır.
Yeni yatırımların teşvikine yönelik detayları en kısa zamanda kamuoyuyla paylaşacağız. Ayrıca, Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi programıyla sanayiye yönelik yoğun destekler sunacağız ve bölgesel gelişmişlik farklarını azaltmak için seçici teşvikler uygulayacağız.
Bugün, 19 yeni yatırımın tanıtımını yapıyoruz. 9 milyar doları aşan bu yatırımlar sonucunda 20 binden fazla istihdam oluşacak ve cari dengemize 12 milyar dolarlık katkı sağlayacak. Bu projelerin başarıyla tamamlanması için desteğimizi sürdüreceğiz. 2030 Sanayi ve Teknoloji Strateji Belgesi’nin ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyorum.