Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, önemli ilaçların AB ülkelerinde erişilebilirliğini artırmayı hedefleyen Kritik İlaçlar Yasası teklifiyle ilgili bir açıklama yayımladı.
Yapılan açıklamada, bu teklifin ilaç tedarik zincirinin çeşitlendirilmesi, AB içinde ilaç üretiminin artırılması ve insanların sağlıklarının korunması gibi hedefleri olduğuna dikkat çekildi. Ayrıca, yasa ile AB ilaç sektörüne destek sağlanacağı vurgulandı.
Yasa ile piyasada bulunmayan ilaçlara ve bu ilaçların daha geniş bir kesime ulaşmasına yönelik erişimin iyileştirilmesinin amaçlandığı ifade edildi.
Dışa bağımlılıkların azaltılmasına yönelik hedeflerin de bulunduğu belirtilen açıklamada, özellikle sınırlı sayıda tedarikçi ve üreticiyle sağlanan ilaçlar ile aktif bileşenlerin daha dayanıklı hale getirilmesinin amaçlandığı kaydedildi.
Açıklamada, AB ülkelerinin son yıllarda ciddi ilaç sıkıntıları yaşadığına dikkat çekilirken, COVID-19 pandemisi ve jeopolitik gerginliklerin ilaç tedarik zincirlerindeki zayıflıkları gözler önüne serdiği ifade edildi.
İlaç kıtlıklarının hastalar için ciddi riskler taşıdığı ve sağlık sistemleri üzerinde büyük bir yük oluşturabileceği vurgulandı. Ayrıca, bu kıtlıkların üretim ve tedarik zinciri sorunları ya da küresel rekabet gibi etkenlerden kaynaklandığı hatırlatıldı.
Kritik İlaçlar Yasası’nın, AB’yi ilaç üretiminde daha çekici bir merkez haline getirmeyi hedeflediği belirtildi. “Yasa, tedarik zincirlerini güçlendiren eylemleri teşvik edecek, AB’de kritik ilaçların üretimini artıran şirketlere yatırım yapmayı kolaylaştıracak ve üye ülkelerin ortak alım yapmalarına imkan tanıyacak.” ifadesine yer verildi.
Stratejik projeler aracılığıyla kritik ilaçların veya bu ilaçların bileşenlerinin AB içinde üretim kapasitesinin artırılacağına dikkat çekildi. Bu projelerin fonlara erişiminin kolaylaştırılacağı, izin süreçlerinin hızlandırılacağı ve bilimsel ile düzenleyici desteklerin sağlanacağı ifade edildi.
Ayrıca, üye ülkelerin stratejik ilaç projelerine yönelik kamu destekleri sunmalarının teşvik edileceği ve tedarik zincirlerinin dayanıklılığını artırmak için kamu alımlarının kullanılabileceği belirtildi.
Kritik ilaçları tedarik edenlerin ilgili prosedürlerine, çeşitli girdi malzemeleri ve tedarik zinciri gözlemleri gibi gereksinimleri eklemeleri gerektiği bilgisine yer verildi. Özellikle bir ya da birkaç ülkeye olan bağımlılığın yüksek olduğu durumlarda, AB’de kritik ilaç üretimini destekleyen tedarik şartlarının uygulanmasının zorunlu olacağı ifade edildi.
AB genelinde kritik ilaçların bulunabilirliğini artırmak için farklı üye ülkeler arasında ortak tedarikin destekleneceği ve benzer düşünen ülkeler ve bölgelerle uluslararası ortaklıklarla tedarik zincirinin çeşitlendirileceği duyuruldu.
Özellikle jenerik ilaçların üretimi uzun zamandır Avrupa dışında gerçekleştiriliyor. AB, temel ilaçlar ve farmasötik bileşenler konusunda belirli tedarikçilere ve özellikle de Çin ile Hindistan gibi ülkelere bağımlı durumda. Bu durum, Avrupa’daki bazı kritik ilaçların tedarikinde sorunların yaşanmasına sebep olabiliyor.
