9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi, Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın koordinasyonunda ve TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü işbirliğiyle sürdürülüyor.
Türk bilim insanları, Horseshoe Adası’na ulaştırılarak burada Türk Bilimsel Araştırma Kampı’nda inceleme ve çalışmalar yapmaya başladı.
Bilim insanlarını taşıyan Şili bandıralı Betanzos gemisi, King George Adası’ndan hareket ettikten yaklaşık beş gün sonra Lystad körfezine demir attı.
Ekip, zorlu fırtına ve kar yağışlı hava şartlarına rağmen çalışmalara başlamak için botlarla Türk Bilimsel Araştırma Kampı’na ulaştı. Ardından, 20 kişilik bilim ekibi, Türk bayrağını göndere çekerek İstiklal Marşı’nı okudu.
9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi Lideri Prof. Dr. Hasan Hakan Yavaşoğlu, “Horseshoe Adası’nda her yıl İstiklal Marşımızı okuyarak ve bayrağımızı göndere çekerek çalışmalarımıza başlıyoruz. Bu yıl da aynı geleneği sürdürerek, kampımızı açtıktan sonra marşımızı okuduk ve bayrağımızı göndere çektik.” ifadelerini kullandı.
19 proje gerçekleştirilecek
Yavaşoğlu, bu yıl ada üzerinde ve denizde toplam 19 proje yapılacağını, ekipte 16 Türk ve 4 yabancı bilim insanının bulunduğunu aktararak, “Antarktika’nın iklimsel değişimi, yer bilimleri açısından sunduğu mekanizmaların anlaşılması ve yeni türlerin kayıt altına alınması gibi konularda çalışmalarımıza devam ediyoruz.” şeklinde konuştu.
Projelerin yaşam, fiziki ve yer bilimlerini kapsadığını belirten Yavaşoğlu, “Ada üzerindeki meteoroloji istasyonlarımız ve küresel güneşlenme istasyonlarımız yardımıyla bu alanda yapılabilecek çok sayıda çalışmanın temel parametrelerini topluyoruz.” dedi.
Ayrıca, Seyir Hidrografi Oşinografi Dairesi Başkanlığı’nın deniz haritaları üretmeye devam ettiğini vurgulayan Yavaşoğlu, “Denizden alınan örneklerle bentik bölgeden toplanan örnekler üzerinde çalışmalarımız bulunuyor. Bu yıl adanın dört bir yanında çeşitli projeleri hayata geçireceğiz.” diye ekledi.
AFAD, Antarktika Bilim Seferi’ne katıldı
Jeoloji Yüksek Mühendisi Turgay Kuru, 9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi’nde AFAD’ın ilk kez yer aldığını belirterek, “Horseshoe Adası’ndaki depremselliğin anlaşılması için AFAD tarafından geçici bir deprem gözlem istasyonu kurduk.” şeklinde bilgi verdi.
Kuru, “Bölgenin genel jeolojisi başka araştırmacılar tarafından incelenmiş olsa da sismik aktivitelerle ilgili gözlem istasyonlarının eksik olduğunu düşündüğümüz için burada bir deprem cihazı kurduk. Bu, bölgedeki tektonik ve buzul kökenli aktiviteleri izlememize yardımcı olacak. İlerleyen yıllarda, depremselliği daha hassas cihazlarla gözlemlemek amacındayız.” değerlendirmesinde bulundu.
Horseshoe Adası’nda flora ve faunanın korunması için tedbirler alındı
1960’lı yıllarda tanımlanan ve sürekli değişim gösteren kuş gribi, zaman zaman ölümcül salgınlara neden olmaktadır. Son salgın, 2020 yılının sonlarında H5N1 suşuyla Kuzey Yarımküre’de ortaya çıkmış ve çok sayıda kuşun ölümüne neden olmuştur. Hastalığın kuşların doğal göçleriyle Güney Yarımküre’ye kadar ulaşma riski, Antarktika’da yayılma olasılığını gündeme getirmiştir.
Bu çerçevede, Antarktika’da çalışma yapacak bilim insanları için İstanbul Tıp Fakültesi Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp Anabilim Dalı tarafından yüksek patojenli kuş gribi protokolü hazırlandı.
Bu protokol doğrultusunda, bilim insanları gemiden kara çıkarken ve geri dönerken bot ve kıyafetlerini, Antarktika’nın flora ve faunasını korumak ve kıtaya ait olmayan türlerin taşınmasını engellemek amacıyla özel solüsyonlarla dezenfekte ediyorlar.
Ayrıca, canlılarla yakın temas hâlinde olan araştırmacıların sahada maske, eldiven, gözlük ve koruyucu elbise kullanmaları gerekiyor.
