Polonya’da, SpaceX’e ait Falcon 9 roketinin enkazına ulaşıldı. Yetkililer, bu parçaların Ukrayna’ya da düşmüş olabileceği bilgisini paylaştı.
Çarşamba günü, GMT ile 03.30 civarlarında, kuzey Avrupa’nın gökyüzü hızla hareket eden bir cisimle aydınlatıldı.
O anlarda İsveç’in Malmö kentinde çalışan Simon Eriksson, “Görünce hemen bir bilim kurgu filmindeki saldırıya geçen askerleri düşündüm,” şeklinde ifade etti. Danimarka, İsveç ve İngiltere’den de benzer olaylar rapor edildi.
Uzmanlar, bu görünümün SpaceX’in Falcon 9 roketinin Dünya atmosferine yeniden girmesiyle ilgili olduğunu bildirdi.
Yerel saatle 10.00 (GMT 09.00) civarında, Polonya’nın Komorniki kasabasında depo sahibi Adam Borucki, tesisinin arkasında yaklaşık 1,5 metreye 1 metre boyutlarında yanmış bir tank buldu. Enkazın, depoya ait bir aydınlatma sistemine de zarar verdiği tespit edildi.
Borucki, durumu hemen polise bildirdi. Polisin Polonya Uzay Ajansı (Polsa) ile yaptığı incelemelerde, cismin Elon Musk’ın şirketi SpaceX’e ait Falcon 9 roketine ait olduğu belirlendi.
Polis sözcüsü Andrzej Borowiak, “Nesnenin buraya nasıl düştüğünü araştırıyoruz, ancak en önemli şey kimsenin zarar görmemesi,” diye konuştu.
Polonya polisi, Wiry köyü yakınında bir ormanda da benzer bir enkaza ulaşıldığını açıkladı.
Polsa, “Falcon 9 roketinin ikinci aşamasının 19 Şubat 2025 tarihinde 04.46 ile 04.48 saatleri arasında Polonya üzerinde kontrolsüz bir şekilde atmosfere girdiğini” doğruladı.
ROKET ARIZASI NEDENİYLE PASİFİK’E DÜŞMEDİ
SpaceX’in Falcon 9 roketi, insanları ve yükleri uzaya taşımak için dizayn edilen tekrar kullanılabilir bir sistemdir. Ancak bu durumda beklenmedik bir durumla karşılaşıldı.
1 Şubat’ta ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü’nden fırlatılan roketin, normalden farklı olarak kontrollü bir şekilde atmosfere yeniden girip Pasifik Okyanusu’na düşmesi gerekiyordu.
Harvard Üniversitesi’nden astrofizikçi Dr. Jonathan McDowell, “Ancak motor arızası nedeniyle bu mümkün olmadı. Son haftalarda, roketin yörüngede dolaştığını görüyorduk ve kontrolsüz bir şekilde atmosfere gireceğini öngörüyorduk. İnsanların gökyüzünde gördüğü yanan cisim de buydu,” şeklinde bilgi verdi.
Enkazın, İngiltere üzerinden saatte 27 bin kilometre hızla geçiş yaptığı, ardından İskandinavya üzerindeki hareketinin doğu Avrupa’ya birkaç yüz kilometre hızla devam ettiği tespit edildi.
UZAY ENKAZI RİSKİ BÜYÜYOR
Roket ve uydu parçalarının atmosfere yeniden girişi ayda birkaç kez yaşanıyor. Bu süreçte genellikle parçalar tamamen yanarak yok oluyor. Ancak daha büyük parçaların Dünya’ya düşmesi oldukça nadir bir durumdur.
Dr. McDowell, kontrolsüz büyük roket enkazlarının tehlike oluşturabileceğini belirterek, “Şu ana kadar şanslıydık ve kimse zarar görmedi, ancak yörüngeye daha fazla şey gönderdikçe şansımız tükenebilir,” dedi.
Uzman, SpaceX Falcon roketleri ile ilgili bu tür olayların son derece endişe verici hale geldiğini vurgulayarak, “Bu, son dönemde dördüncü kez yaşanıyor ve motor arızası gibi hataların daha sık görüldüğüne dair işaretler var,” ifadesini kullandı.
McDowell, Polonya’da büyük enkaz parçalarının bulunduğunu, batı Ukrayna’ya da parçaların düşmüş olabileceğini ekledi.
