Türkiye, NATO bünyesinde terör örgütleriyle doğrudan mücadele eden tek ülke olarak, İttifak’ın sınırlarının korunmasının yanı sıra Washington Antlaşması’nda yer alan ilkelerin ve müttefiklerin ortak değerlerinin korunmasında da kritik bir rol oynamaktadır.
Bölgesindeki güvenlik ve istikrar çabalarını artıran Türkiye, terörle mücadele ve bölgesel ihtilaflar gibi birçok konuda müttefiklerini bilgilendirmekte ve yönlendirmektedir.
NATO üyeliğinin 73. yılını kutlayan Türkiye, İttifak’ın ikinci en büyük ordusuna sahip olmasının yanı sıra, son dönemde savunma sanayisindeki gelişmelerle de dikkat çekmekte ve geniş bir askeri ürün yelpazesi sunmaktadır.
Türk savunma sanayisinin yenilikçi yönü, hem NATO hem de müttefik ülkeler tarafından dikkate alınmaya başlanmıştır.
Ukrayna savaşında Türk yapımı insansız hava araçlarının (İHA) rolü, dönemin NATO Genel Sekreter Yardımcısı David van Weel tarafından Aralık 2022’de vurgulanmış, bu araçların Türkiye’nin güçlü inovasyon ekosisteminin bir örneği olarak tanımlanmıştır.
2023 yılı, kritik silah sistemlerinin testlerinin öne çıktığı bir dönem oldu. Geçtiğimiz yıl ise Türk hava gücünün modernizasyonu bağlamında Milli muharip uçağı KAAN’ın ilk uçuşu dikkatleri üzerine çekti.
KAAN, 21 Şubat 2024’te başarılı bir ilk uçuş gerçekleştirdi ve bu gelişme, uluslararası basında Türkiye’nin savunma sanayisine olan ilgiyi artırdı.
ABD, İngiltere, Almanya ve İtalya gibi güçlü NATO müttefikleri, son yıllarda Türkiye’nin TB2 ve KIZILELMA gibi İHA’ları ile 5. nesil savaş uçağı KAAN’ın gelişimini ele aldı. Bu ülkelerin ulusal basınlarında Türkiye’nin savunma sektöründeki atılımları öne çıkarıldı.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, yakın zamanda düzenlenen NATO Savunma Bakanları Toplantısı’nda Türkiye’nin savunma sanayisinin önemine dikkat çekti. Rutte, Türk savunma sanayisinin etkileyici bir temele sahip olduğunu ve çok sayıda kuruluşun inovasyon çalışmalarına katkıda bulunduğunu ifade etti.
Rutte, Türkiye’nin en önemli parçaları tedarik ettiğini vurgulayarak, “Türkiye’den daha fazlasını yapmanızı istiyoruz.” şeklinde bir değerlendirme yaptı.
– TÜRKİYE’NİN NATO YOLCULUĞU
Türkiye, İkinci Dünya Savaşı sonrası NATO’nun ilk genişlemesi ile bu ittifaka katılan ülkelerden biri oldu ve bu katılım, Türk güvenlik ve savunma politikasını büyük ölçüde etkiledi.
NATO, Türkiye’nin katılımıyla güneydoğu kanadında stratejik bir müttefik kazanmış ve bu durum Türkiye’nin caydırıcılığını artırmıştır.
İttifak’ın müttefik orduların birlikte çalışabilirliğini sağlayan yapısı, Türkiye’nin siyasi, ekonomik ve askeri kapasitesinin artmasına katkıda bulunarak güvenliğini temin etmesine yardımcı oldu.
NATO’nun güneydoğu kanadında askeri yetenekleri, operasyonlara katkıları ve sanayi alanındaki gelişmeleriyle Türkiye, yıllar içinde önemli bir konum elde etmiştir.
Soğuk Savaş döneminde Türkiye, NATO’nun güneydoğusunda kilit bir rol üstlenmiş, sonrasında ise Bosna Hersek, Kosova, Irak ve Afganistan gibi operasyonlarda kendini göstermiştir.
NATO’nun sürdürülebilir askeri operasyonlarına önemli destek sağlayan Türkiye, bu yıl Kosova’daki NATO Misyonu’nun (KFOR) komutanlığını gerçekleştirerek bu görevini İtalya’ya devretmiştir.
Mevcut dönemde, NATO yeniden kolektif savunma yapısına yönelirken Türkiye, askeri kabiliyetleri, jeostratejik konumu ve fonksiyonel ittifaklarıyla İttifak’a önemli katkılar sunmaya devam etmektedir.
– NATO’NUN 75. YILINDA TÜRKİYE’NİN ÖNE ÇIKAN KATKILARI
Türkiye’nin NATO’nun 75. yıl dönümüne katkıları, dönemin Genel Sekreteri Jens Stoltenberg tarafından sıklıkla dile getirildi. Stoltenberg, transatlantik ortaklığının zayıflayabileceği bir süreçte ABD’yi Avrupa ile olan bağlarını korumaya çağırdı.
Avrupa güvenliğinin, AB’nin NATO’ya alternatif olamayacağını belirtmesi dikkat çekerken, Stoltenberg, Türkiye’nin güney kanadındaki rolünü de önemle vurguladı.
Stoltenberg, AB’ye üye olmayan müttefiklerin NATO’nun toplam savunma harcamalarındaki payının yüzde 80 olduğunu ve bu durumun coğrafi öneme atıfta bulunduğunu ifade etti.
Görevi 1 Ekim 2024’te üstlenecek olan Mark Rutte, ilk açıklamalarında Türkiye’nin Avro-Atlantik bölgesinin savunmasına sağladığı önemli katkıları vurguladı.