Yapay Zekâ Yarışı Kızışıyor
Geçtiğimiz yıl, teknoloji devleri, yapay zekâ teknolojilerindeki artan taleple başa çıkabilmek için milyarlarca dolarlık yatırımlar gerçekleştirdi. CNBC’nin haberine göre, Meta, Amazon, Alphabet ve Microsoft’un, 2025 yılına kadar yapay zekâ teknolojileri ve veri merkezi altyapılarına toplamda 320 milyar dolara kadar harcama yapmayı planladığı ifade ediliyor.
Bu rakam, şirket CEO’larının yılın başındaki ve son iki haftadaki kazanç toplantılarında yaptıkları açıklamalardan derlenmiş olup, 2024 yılı için öngörülen 230 milyar dolarlık toplam sermaye harcamasının (Capex) önemli bir artış gösterileceğini ortaya koyuyor.
Teknoloji firmaları, ChatGPT’nin 2022’de piyasaya sürülmesinden bu yana yapay zekâ projelerine milyarlarca dolarlık yatırımlar yapma yoluna gitti. Rekabetçi ortamda, veri merkezlerini bol miktarda Nvidia grafik işlem birimi (GPU) ile donatarak, yapay zekâ modellerini geliştirmeye çalışıyorlar. Ayrıca, son dönemlerde Çin’de ortaya çıkan DeepSeek adlı açık kaynaklı yapay zekâ aracı, sektörde büyük bir etki yarattı.
Tahminlere göre bu aracın geliştirilmesi, ABD’li bazı rakiplerinin benzer projelere harcadıkları maliyetin oldukça düşük bir kısmını gerektirdi.
Bu gelişmeler, geçen hafta piyasalarda bir satış dalgasını tetiklemiş durumda.
Sonuç olarak, yapay zekâ çip üreticileri olan Nvidia ve Broadcom’un hisseleri, tek bir günde toplamda 800 milyar dolarlık bir değer kaybı yaşadı. Bu durum, ABD’li teknoloji şirketlerinin büyük harcama planları hakkındaki gerekliliklerinin sorgulanmasına neden oldu.
Dört Büyük Şirketin Yatırım Planları
Amazon
Dört büyük teknoloji şirketi arasında en yüksek harcama planını açıklayan firma Amazon oldu. CEO Andy Jassy, Perşembe günü yaptığı açıklamada, 2025 itibarıyla 100 milyar doların üzerinde bir yatırım yapmayı hedeflediklerini duyurdu.
Bu hedef, Amazon’un 2024’te gerçekleştirdiği 83 milyar dolarlık harcamanın oldukça üzerinde bir seviyedir. Jassy, bu yatırımın büyük kısmının Amazon Web Services (AWS) biriminin yapay zekâ projelerine ayrılacağını ve bunun “hayatta bir kez karşılaşılabilecek türden bir iş fırsatı” olduğunu vurguladı.
Jassy, “Şirketimizin, müşterilerimizin ve hissedarlarımızın orta ve uzun vadede bu sermaye yatırımı ile yapay zekâ alanındaki iş fırsatını değerlendirmemizden memnun olacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.
Microsoft
Microsoft, Ocak ayında yaptığı açıklamada, 2025 mali yılı için yapay zekâ odaklı veri merkezlerinin geliştirilmesine 80 milyar dolarlık bir bütçe ayırmayı planladığını belirtti. Şirket Başkanı Brad Smith, bu harcamanın önemli bir kısmının ABD’de gerçekleşmesinin hedeflendiğini açıkladı. (Microsoft’un mali yılı Haziran ayında sona ermektedir.)
Alphabet (Google)
Alphabet (Google’ın çatı şirketi), 2025 yılında 75 milyar dolarlık sermaye harcaması yapmayı amaçladığını duyurdu.
Bunun 16 ila 18 milyar dolarlık kısmının ilk çeyrekte gerçekleşmesi bekleniyor. Alphabet’in finans şefi Anat Ashkenazi, salı günkü kazanç çağrısında harcamaların büyük çoğunluğunun “öncelikle sunucular, ardından veri merkezleri ve ağ ekipmanları için olmak üzere teknik altyapıya” ayrılacağını ifade etti.
Meta (Facebook)
Meta CEO’su Mark Zuckerberg, Ocak ayında şirketinin 2025 yapay zekâ sermaye harcaması bütçesini 60 ila 65 milyar dolar aralığında belirledi. Zuckerberg, 2025’i “yapay zekâ için belirleyici bir yıl” olarak tanımlayarak, bu yatırımla “tarihi bir inovasyonun kilidini açmayı ve Amerikan teknolojisinin liderliğini pekiştirmeyi” hedeflediklerini belirtti.
Bu ifadeler, Zuckerberg’in kendi Facebook paylaşımlarında da yer aldı.
Diğer Devler: Apple, Tesla, Nvidia
Apple
‘Muhteşem 7’ olarak bilinen en büyük yedi teknoloji şirketinin diğer üçü arasında Apple, Tesla ve Nvidia yer alıyor.
Apple, genellikle yapay zekâ eğitimi için gerekli sunucu gücünü kendi veri merkezlerinde değil, bulut hizmet sağlayıcılarından kiralayarak elde ediyor. Örneğin, Apple’ın geliştirdiği Apple Intelligence modellerinin Google Cloud altyapısında eğitildiği bilinmektedir. Ayrıca, Apple AWS ve Azure bulut platformlarından da kapasite kiralamaktadır.
Tesla
Tesla, Ocak sonunda yayımladığı kazanç raporunda 2024’te yapay zekâ ile ilgili sermaye harcamalarının yaklaşık 5 milyar dolar civarında olduğunu (toplam 11,34 milyar dolarlık harcama) bildirdi. Şirket, 2025 yılında yapay zekâ harcamalarının 2024 ile büyük ölçüde benzer seviyelerde kalmasını bekliyor. Tesla, Teksas’taki tesisinde “Cortex” adında bir eğitim süper bilgisayar kümesi inşa ediyor.
Bu altyapı, şirketin otonom sürüş teknolojisi ve insansı robotik projeleri için gereken yapay zekâ modellerini eğitmek amacıyla kullanılacak.
Nvidia
Nvidia henüz son çeyrek sonuçlarını açıklamadı. Bu sonuçların Şubat ayının ilerleyen günlerinde gelmesi bekleniyor. Nvidia’nın sermaye harcaması bilançosu, diğer şirketlerden farklı bir tablo sunacak çünkü Nvidia, yapay zekâ teknolojisini satın alan değil, bizzat geliştiren ve tedarik eden bir konumda.
