Geçtiğimiz yıl teknoloji devleri, artan yapay zekâ talebine ayak uydurmak amacıyla milyarlarca dolarlık yatırımlar gerçekleştirdi. CNBC’nin haberine göre, Meta, Amazon, Alphabet ve Microsoft’un, 2025 yılı itibarıyla yapay zekâ teknolojileri ve veri merkezi altyapıları için toplam 320 milyar dolara kadar harcama yapmayı düşündükleri ifade ediliyor.
Bu rakam, şirket CEO’larının yılın başında ve son iki haftada gerçekleştirilen kazanç toplantılarında yaptıkları açıklamalardan derlenmiş durumda. Bu, 2024 yılında toplam 230 milyar doları bulan sermaye harcamasında (Capex) önemli bir artışa işaret ediyor.
Teknoloji firmaları, 2022’de piyasaya sürülen ChatGPT’den bu yana yapay zekâ projelerine milyarlarca dolarlık yatırım yapmış durumda. Rekabetin hız kazandığı bu ortamda, veri merkezlerini geniş çapta Nvidia grafik işlem birimi (GPU) ile donatıyor ve yapay zekâ modellerinin geliştirilmesi için çaba sarf ediyorlar. Yakın zamanda Çin’de ortaya çıkan DeepSeek adlı açık kaynaklı yapay zekâ aracı ise sektörde büyük bir etki yarattı. Bu aracın geliştirilmesinin, ABD’li bazı rakiplerin benzer projelere harcadığı tutarın küçük bir kısmına mal olduğu tahmin ediliyor.
Yaşanan bu gelişmeler, geçtiğimiz hafta piyasalarda yoğun bir satış dalgasını tetikledi.
Sonuç olarak, yapay zekâ çipi üreticileri Nvidia ve Broadcom’un hisseleri tek bir günde toplam 800 milyar dolar değer kaybına uğradı. Bu durum, ABD merkezli teknoloji şirketlerinin devasa harcama planlarının gerekliliği üzerine bazı sorgulamaları da gündeme getirdi.
Dört büyük teknoloji şirketinin yatırım planları şöyle sıralanıyor:
Amazon
Amazon, dört büyük teknoloji şirketi içinde en yüksek harcama planlarını açıklayan şirket oldu. CEO Andy Jassy, Perşembe günkü kazanç çağrısında, 2025 yılı itibarıyla 100 milyar doların üzerinde bir yatırım hedeflediklerini bildirdi.
Bu rakam, Amazon’un 2024’te yaptığı 83 milyar dolarlık harcamanın oldukça üzerinde. Jassy, bu yatırımın büyük çoğunluğunun Amazon Web Services (AWS) biriminin yapay zekâ projelerine gideceğini ve bunun “hayatta bir kez karşılaşılabilecek türden bir iş fırsatı” olduğunu ifade etti.
Jassy, “Hem şirketimiz hem de müşterilerimiz ve hissedarlarımız, orta ve uzun vadede bu sermaye yatırımından ve yapay zekâ alanındaki fırsatlardan memnun olacaklar” şeklinde konuştu.
Microsoft
Microsoft, Ocak ayında 2025 mali yılı için yapay zekâ odaklı veri merkezlerine 80 milyar dolar ayıracağını açıkladı. Şirket Başkanı Brad Smith, bu harcamanın yarısından fazlasının ABD’de gerçekleştirileceğini belirtti. (Microsoft’un mali yılı Haziran ayında sona eriyor.)
Alphabet (Google)
Alphabet, 2025 yılında 75 milyar dolarlık bir sermaye harcaması yapmayı hedefliyor. Bunun 16 ila 18 milyar dolarının ilk çeyrekte gerçekleşmesi bekleniyor. Alphabet’in finans şefi Anat Ashkenazi, salı günkü kazanç çağrısında harcamaların büyük bir bölümünün “öncelikle sunucular, ardından veri merkezleri ve ağ ekipmanları için” teknik altyapıya gideceğini duyurdu.
Meta (Facebook)
Meta CEO’su Mark Zuckerberg, Ocak ayında şirketinin 2025 yapay zekâ sermaye harcamasının 60 ila 65 milyar dolar arasında olacağını açıkladı. Zuckerberg, 2025’in “yapay zekâ için belirleyici bir yıl” olacağını belirterek, bu yatırımla “tarihi bir inovasyonun kapılarını aralamayı ve Amerikan teknolojisinin liderliğini güçlendirmeyi” amaçladıklarını vurguladı. Bu ifadeler, Zuckerberg’in kendi sosyal medya gönderisinde de yer aldı.
Diğer dev teknoloji şirketleri arasında Apple, Tesla ve Nvidia da yer alıyor.
Apple
‘Muhteşem 7’ olarak anılan en büyük yedi teknoloji şirketinin diğer üçü arasında yer alan Apple, yapay zekâ eğitim altyapısı için ihtiyaç duyduğu sunucu gücünü genellikle bulut servis sağlayıcılarından kiralayarak sağlıyor. Örneğin, Apple’ın geliştirdiği Apple Intelligence modellerinin Google Cloud altyapısında eğitildiği biliniyor. Bunun yanı sıra, Apple ayrıca AWS ve Azure platformlarından da kapasite kiralıyor.
Tesla
Tesla, ocak sonunda yayımladığı kazanç raporunda 2024’te yapay zekâ ile ilgili sermaye harcamalarının 5 milyar dolar civarında olduğunu (toplam 11,34 milyar dolar) bildirdi. Şirket, 2025 yılı için yapay zekâ harcamalarının 2024 ile benzer seviyelerde kalmasını bekliyor. Tesla, Teksas’taki tesisinde “Cortex” adını verdiği bir eğitim süper bilgisayar kümesi inşa etmekte.
Bu altyapının amacı, şirketin otonom sürüş teknolojisi ve insansı robotik projeleri için gereken yapay zekâ modellerini eğitmek.
Nvidia
Nvidia henüz son çeyrek sonuçlarını paylaşmadı; bu sonuçların Şubat ayının ilerleyen günlerinde açıklanması bekleniyor. Nvidia’nın sermaye harcaması rakamları, diğer şirketlerden oldukça farklı bir tablo sunacak. Zira Nvidia, yapay zekâ teknolojisini sadece satın alan değil, aynı zamanda geliştiren ve tedarik eden bir konumda.
