Geçtiğimiz yıl, teknoloji devleri, yapay zekâ alanındaki devam eden talebe uyum sağlamak amacıyla milyarlarca dolarlık yatırımlar gerçekleştirdi. CNBC’nin bildirdiğine göre, Meta, Amazon, Alphabet ve Microsoft, 2025 yılına kadar yapay zekâ teknolojileri ve veri merkezi altyapılarına toplamda 320 milyar dolara kadar harcama yapmayı planlıyor.
Bu rakam, şirket CEO’larının yılın başında ve son iki haftalık süreçte gerçekleştirdikleri kazanç toplantılarındaki açıklamalardan elde edilen verilere dayanmaktadır. Ayrıca, 2024 yılında beklenen toplam 230 milyar dolarlık sermaye harcaması (Capex) rakamına göre belirgin bir artışı göstermektedir.
Teknoloji şirketleri, ChatGPT’nin 2022’de piyasaya çıkışından bu yana yapay zekâ projelerine zaten milyarlarca dolar yatırım yapmış durumda. Rekabetin arttığı bu dönem, veri merkezlerinin bol miktarda Nvidia grafik işlem birimi (GPU) ile donatılması ve yapay zekâ modellerinin geliştirilmesi çabalarını beraberinde getiriyor. Özellikle Çin’de geliştirilen DeepSeek adlı açık kaynaklı yapay zekâ aracı, sektörde büyük bir sarsıntıya yol açtı. Bu aracın geliştirilmesinin, ABD’li bazı rakiplerinin benzer projelere harcadığı tutarın yalnızca küçük bir kısmına mal olduğu tahmin ediliyor.
Tüm bu gelişmeler, geçen hafta piyasalarda bir satış dalgasını beraberinde getirdi.
Yapay zekâ çipi üreticileri Nvidia ve Broadcom’un hisseleri, bir günde toplamda 800 milyar dolar değer kaybetti. Bu durum, ABD’li teknoloji şirketi CEO’larının büyük harcamalar için gerekliliği sorgulamalarına neden oldu.
Amazon
Amazon, büyük teknoloji şirketleri arasında en fazla harcama planını açıklayan firma olarak öne çıkıyor. CEO Andy Jassy, perşembe günü yapılan kazanç toplantısında, 2025 yılına kadar 100 milyar dolardan fazla bir yatırım yapmayı hedeflediklerini belirtti.
Söz konusu tutar, Amazon’un 2024 yılındaki 83 milyar dolarlık harcamasının oldukça üstünde bir rakamdır. Jassy, yatırımın büyük bir kısmının Amazon Web Services (AWS) biriminin yapay zekâ altyapısına ayrılacağını ve bunun “hayatta bir kez karşılaşılabilecek türden bir iş fırsatı” sunduğunu ifade etti.
CEO Jassy, “Hem şirketimiz, hem müşterilerimiz, hem de hissedarlarımız orta ve uzun vadede bu sermaye yatırımı ve yapay zekâ alanındaki fırsatları değerlendirmemizden mutlu olacaklardır” diye ekledi.
Microsoft
Microsoft, Ocak ayında yaptığı bir açıklamada, 2025 mali yılı boyunca yapay zekâ odaklı veri merkezlerine 80 milyar dolar ayırmayı planladığını duyurdu. Şirketin Başkanı Brad Smith, bu harcamanın yarısından fazlasının ABD’de gerçekleşeceğini belirtti. (Microsoft’un mali yılı her yıl Haziran ayında sona eriyor.)
Alphabet (Google)
Alphabet, 2025 yılında 75 milyar dolarlık bir sermaye harcaması yapmayı amaçlıyor. Bunun 16 ila 18 milyar dolarının ilk çeyrekte gerçekleşmesi bekleniyor. Alphabet’in finans şefi Anat Ashkenazi, salı günü yaptığı açıklamada, harcamaların büyük çoğunluğunun “öncelikle sunucular, ardından veri merkezleri ve ağ ekipmanları için teknik altyapıya” gideceğini ifade etti.
Meta (Facebook)
Meta CEO’su Mark Zuckerberg, Ocak ayında şirketinin 2025 yapay zekâ sermaye harcaması bütçesini 60 ila 65 milyar dolar aralığında belirledi. Zuckerberg, 2025’in “yapay zekâ için belirleyici bir yıl” olacağını vurgulayarak, bu yatırımla “tarihi bir inovasyonu gerçekleştimek ve Amerikan teknolojisinin liderliğini pekiştirmek” istediklerini söyledi. Bu ifadeler, Zuckerberg’in kişisel Facebook gönderisinde de yer aldı.
Diğer Devler: Apple, Tesla, Nvidia
Apple
‘Muhteşem 7’ olarak bilinen en büyük yedi teknoloji şirketinin diğer üçü arasında Apple, Tesla ve Nvidia yer alıyor. Apple, yapay zekâ eğitim altyapısı için gereken sunucu gücünü genellikle kendi veri merkezlerinden değil, bulut servis sağlayıcılarından kiralayarak temin ediyor. Örneğin, Apple’ın geliştirdiği Apple Intelligence modellerinin, Google Cloud altyapısında eğitildiği biliniyor. Bununla birlikte, Apple AWS ve Azure bulut platformlarından da kapasite kiraladığı bilgisi bulunuyor.
Tesla
Tesla, 2024 yılı için yapay zekâ ile ilgili sermaye harcamalarının 5 milyar dolar civarında olduğunu (toplam 11,34 milyar dolar) açıkladı. Şirket, 2025 yılına ait yapay zekâ harcamalarının 2024 ile benzer düzeyde kalmasını bekliyor. Tesla, Teksas’taki tesislerinde “Cortex” adını verdiği bir eğitim süper bilgisayar kümesi inşa ediyor. Bu altyapının, şirketin otonom sürüş teknolojisi ve insansı robot projelerinin arkasındaki yapay zekâ modellerini eğitmek için kullanılacağı öngörülüyor.
Nvidia
Nvidia, henüz son çeyrek sonuçlarını açıklamadı; bu sonuçların ise Şubat ayının ilerleyen günlerinde gelmesi bekleniyor. Nvidia’nın sermaye harcaması rakamları, diğer şirketlerden belirgin şekilde farklı bir tablo çizecek zira Nvidia, yapay zekâ teknolojisini satın alan değil, doğrudan geliştiren ve tedarik eden bir konumda bulunuyor.
