Kahramanmaraş merkezli depremler, yaklaşık 3 milyon 920 bin öğrenci ve 220 bin öğretmeni etkileyerek 11 ilde büyük bir etki yarattı. Bakanlık, merkezi teşkilat birimleri ve ilgili il milli eğitim müdürlükleri tarafından süreç derinlemesine analiz edildi ve çeşitli tedbirler alındı.
Depremin hemen ardından eğitim alanlarının fiziksel koşullarının iyileştirilmesi için hasarlı, az hasarlı ve kullanılamaz hale gelen okulların tespiti gerçekleştirildi. Bu kapsamda 9 bin 935 dersliğin kullanılamaz hale geldiği belirlendi.
Bakanlık, deprem sonrası bölgedeki eğitim altyapısını güçlendirmek için birçok çalışma yürüttü. 6 Şubat’tan bu yana tamamlanan 7 bin 497 derslik ile birlikte, yaklaşık 63 bin derslik de onarıldı. Ayrıca, ihtiyaç duyulan derslikler için güçlendirme çalışmaları da hayata geçirildi.
Halihazırda inşaatı devam eden 12 bin 321 derslik ile güçlendirme çalışmaları, Eylül 2023 itibarıyla tamamlanarak eğitim-öğretime sunulması planlandı. Bu durum, deprem öncesi kapasitenin %10 oranında artırılmasına katkıda bulunmayı hedefliyor.
Öte yandan, 2025 yatırım programına da 4 bin 292 derslik dahil edildi.
754 bin 180 depremzedeye konaklama ve yemek hizmeti sağlandı
Bakanlık, depremden etkilenen öğrenci ve öğretmenler için titiz bir çalışma yürüttü. Hasar gören okullardaki öğrenciler, başka eğitim kurumlarına yönlendirilerek ücretsiz taşımaları gerçekleştirildi.
Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Gaziantep’teki bazı ilçelerde toplam 3 bin öğretmen ve personel, konteyner kentlerden okullarına ücretsiz taşındı. 27 Eylül 2023’e kadar, Bakanlığa ait öğretmenevi ve akşam sanat okullarında 754 bin 180 depremzede için konaklama ve yemek hizmeti verildi.
“Teknik Çözüm Ekipleri” ise hasarsız okulların fiziksel şartlarını iyileştirerek, iş sağlığı ve güvenliği kontrollerini gerçekleştirdi ve basit onarımlar yaptı.
Halk eğitimi merkezlerinde 2 milyon 833 bin 342 kişi kursa katıldı
MEB, depremden etkilenen illerdeki halk eğitim merkezlerinde 13 Mart 2023-30 Ocak 2025 tarihleri arasında 199 bin 122 kurs açtı. Bu kurslara 1 milyon 890 bin 952 kadın ve 942 bin 390 erkek katılım sağladı.
45 bin 190 usta öğreticinin bulunduğu bu kurslarda, bölge halkının sosyal ve ekonomik yaşamlarına yeniden kazandırılması amacıyla mesleki ve sosyal uyum kurslarına öncelik verildi.
Ayrıca ailelerin afetlere dair temel bilgi ve kavramları öğrenmelerini sağlamak amacıyla “Afet ve Acil Durum Farkındalık Eğitimleri” hazırlandı. Bu eğitimlerle, afet öncesi, afet anı ve sonrası yapılması gerekenler, afet sonrası çocukların tepkileri, kayıplar ve yas süreci gibi konular ele alındı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın öncülüğünde, “Gönülden Gönüle Kardeşlik Köprüsü Hayır Çarşısı” etkinliği, depremzedelerin üretimlerinden gelir elde etmelerini ve sosyal bağlarını güçlendirmeyi amaçlayan bir girişim olarak hayata geçirildi.
Deprem bölgesine 21 bin 569 yeni öğretmen atandı
MEB, 2023 Mart sözleşmeli öğretmen atamaları çerçevesinde, 21 bin 569’u deprem bölgesindeki 10 ilde olmak üzere toplam 44 bin 573 öğretmenin atamasını gerçekleştirdi.
Yeni atanan öğretmenler için öğretmenevi ve akşam sanat okullarında konaklama hizmetleri sağlandı. Deprem bölgesi dışındaki illere tayin istekleri olan öğretmenlerin talepleri yerine getirildi, gönüllüler ise deprem bölgesinde görev almak üzere atandı.
Ayrıca, deprem bölgelerinde öğretmenlik alanlarında ihtiyaç duyulan 901 öğretmen geçici görevle bölgeye atandı.
Temel ihtiyaçlar bölgelere sevk edildi
Bakanlık, mesleki ve teknik eğitim kurumlarının faaliyetlerine hız vererek depremzedelerin yanında olmaya devam etti. R&D okullarında üretilen ürünler, afet bölgesindeki illere gönderildi.
74 ildeki 462 kurumdan üretilen sıcak yemekler, deprem bölgesine ulaştırıldı. Ayrıca, 22 bin 104 çadır içi ve 9 bin 564 çadır dışı olmak üzere toplam 31 bin 668 soba, çocuklar için 6 bin 983, yetişkinler için ise 79 bin 965 uyku tulumu üretildi.
İki mobil ekmek fırını, bölgedeki hizmete başladı. Güneş enerjili 750 şarj istasyonu, 402 konteyner sınıfı ve 243 konteyner tuvalet, 858 yatak da depremzedelerin kullanımına sunuldu.
Öğretmenlere psikososyal destek eğitimleri verildi
Bakanlık, depremzede öğretmenler için özel çalışmalar da yürüttü. Bu çerçevede, öğretmenlerin desteklenmesi ve depremzede öğrencilerine psikososyal açıdan nasıl yardımcı olabileceklerine dair eğitimler düzenlendi.
Eğitim içerikleri öğretmenlere yönelik hazırlanarak 4 ayrı “Öğretmen Kılavuzu” erişime sunuldu. Ayrıca, 148 bin 179 öğretmene “Afet Sonrası Psikososyal Destek Becerilerinin Geliştirilmesi Semineri” verildi.
MEB, yeni görevine başlayan öğretmenler için “Deprem Bölgesinde Göreve Yeni Başlayan Öğretmenlerin Mesleğe Başlama Eğitimi” düzenledi ve bu kapsamda 960 öğretmene “Eğitici Eğitimi” kursu verilerek, 1,499 öğretmen merkezi, 11 bin 917 öğretmen de mahalli seminerlerde eğitim aldı.
MEB ve UNICEF işbirliğiyle “Deprem Bölgesinde Çalışan Öğretmenlerin İyi Oluş Hallerinin Geliştirilmesi Projesi” hayata geçirildi. Proje kapsamında rehberlik öğretmenlerine eğitimler verildi.
“Veli Psikoeğitim Programı” geliştirildi
Bakanlık, depremi yaşayan ailelerin normalleşme süreçlerine destek sağlamak ve psikolojik iyi oluşlarını artırmak amacıyla “Veli Psikoeğitim Programı” hazırladı.
Bu program ile travma sonrası velilerin tepkilerini normalleştirmek ve zorlayıcı durumlardan kaynaklanan olumsuz etkilerle baş etme becerilerinin geliştirilmesi hedeflendi.
“Zorlayıcı Yaşam Olayları Sonrası Öğretmen Psikoeğitim Programı” ve “Zorlayıcı Yaşam Olayları Sonrası Öğrenci Psikoeğitim Programı” da benzer bir amaçla hazırlandı.
Ayrıca, ailelere ve öğretmenlere yönelik “Kayıp ve Yas” konularında bilgilendirme çalışmaları yapılarak özel içerikler hazırlandı.
Öğretmenlere, afet durumlarında destek hizmetleri sunmanın beraberinde getirdiği stres tepkilerini fark etme ve baş etme becerilerini geliştirmeye yönelik “Çalışana Destek” programı uygulanmaya konuldu.
Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler ve ailelerine yönelik olarak da “Travma Odaklı Eğitim Programları” geliştirildi.
Konteyner teknoloji tasarım atölyeleri kuruldu
MEB, temel eğitim faaliyetleri çerçevesinde depremden etkilenen illerde önemli projeler yürüttü. “Erken Çocuklukta Kalite ve Erişimin Artırılması Projesi” ile çadır kentlerde 2 bin “Benim Oyun Sandığım Eğitim Seti” dağıtıldı.
Ayrıca, depremden etkilenen ve diğer illere geçici olarak göç eden çocuklara 870 eğitim seti ulaştırıldı.
“Hazırlık, Kodluyorum, Modelliyorum, Üretiyorum Projesi” kapsamında Hatay ve Kahramanmaraş’ta ortaokul düzeyinde “konteyner teknoloji tasarım atölyeleri” oluşturuldu.
“Temel Eğitimde Öğrenme Kayıplarının Giderilmesi ve Öğretimin Güçlendirilmesi Projesi” ile deprem sonrası öğretimin güçlendirilmesi hedeflendi.
“Sürdürülebilir Yaşam için Eğitim Projesi” ile iklim değişikliğine dayanıklı toplum oluşturma amacıyla eğitim programları incelendi ve gerekiyorsa yeni modüller geliştirildi.
Mobil Bilim Merkezi Projesi ile deprem bölgesindeki öğrencilerin psikososyal destek çalışmalarına katkı sağladı. Bu proje ile Kahramanmaraş, Gaziantep ve Malatya’daki çadır kentlerdeki yaklaşık 25 bin öğrenciye ulaşılmak üzere çeşitli aktiviteler düzenlendi.
